ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Некои родители се плашат дека онлајн наставата за 1-3 одделение нема да биде можна, бидејќи децата од оваа возраст не се фамилијарни со модерните технологии. Ова е тотална невистина. Новите генерации од најраната возраст се изложени на овие технологии, користејќи ги, пред се, за игра. Играјќи, тие истовремено „учат“, па многу деца токму на овој начин „прозборуваа“ англиски без да посетуваат формални курсеви, а усвоија и други знаења“, објаснува ПРОФ. Д-Р ДАФИНА КУЗМАНОВСКА, РЕДОВЕН ПРОФЕСОР ПО ПЕДИЈАТРИЈА НА МЕДИЦИНСКИОТ ФАКУЛТЕТ ВО СКОПЈЕ – EMERITUS. За здравјето и образованието на нашите деца се работи, вели проф. д-р Кузмановска.
Професорке, веќе е познато – новата учебна година ќе стартува со онлајн настава, со исклучок на дечињата од 1-3 одделение. Сметате ли дека овие деца се непотребно изложени на здравствен ризик, особено ако се има предвид нивната возраст во која е тешко да се издржи докрај почитувањето на мерките за заштита од коронавирусот?
Проф. д-р Кузмановска: Потполно се сложувам дека во дадената ситуација „онлајн настава за сите“ е најдоброто решение. Тоа го налага епидемиолошката состојба со голем број заболени и асимптоматски случаи и висока смртност, битно различна од состојбите во другите европски земји, па нивните урнеци за настава со физичко присуство не се применливи кај нас.
- Да не се заборават и децата со посебни потреби. За нив нема да може да се организира онлајн настава. Ќе треба да се изнајдат други форми со кои и на оваа група ќе и се пружи шанса за колку толку нормално школување
За групата од 1-3 одделение, јасно е дека постои здравствен ризик барем еднаков како во другите возрасни групи, ако не и поголем. Сепак, дел од родителите инсистираат на настава со физичко присуство, аргументирајќи дека децата нема да има кој да ги чува. Веројатно е дека нема да може, како во претходните месеци, да се користи целосно платено отсуство. Треба да сме свесни дека е време на пандемија, во кое настрадаа многу стопански гранки и многу работници останаа без работа. Може да се предложи можноста за 50% платено отсуство или да се бараат други решенија. Впрочем, и во претходниот период некои приватни организации раководејќи се од пазарната логика го користеа овој модел, кој во основа е правичен.
ФБ групата за подршка на онлајн настава – Позитивен пример за граѓански активизам
Честитки за „групата за подршка на онлајн настава“, која за краток период привлече над 12.000 членови. Колку што можам да проценам во неа учествуваат наставници – директни учесници во образовниот процес, родители и други заинтересирани граѓани. Позитивен пример за граѓански активизам. Покажаа висока општествена свест и одговорност, повисока од одговорните институции (МОН, МЗ, Комисија за заразни болести). Со своите активности групата успеа да го измени ригидниот став на институциите во спротивна насока, од „физичко присуство за сите“, како што декларираа само пред една седмица до „онлајн настава за сите“, освен за децата од 1-3 одделение, со можност за избор на онлајн опција на барање на родителите и за оваа група.
Дел од родителите реагираа дека децата од 1-3 одделение се премногу мали за да ја следат онлајн наставата. Дали возраста од 6-7-8 години дозволува децата да го задржат вниманието пред екраните или е нужно нивно физичко присуство во училниците?
Проф. д-р Кузмановска: Некои родители се плашат дека онлајн наставата за 1-3 одделение нема да биде можна, бидејќи децата од оваа возраст не се фамилијарни со модерните технологии. Ова е тотална невистина. Новите генерации од најраната возраст се изложени на овие технологии, користејќи ги, пред се, за игра. Играјќи, тие истовремено „учат“, па многу деца токму на овој начин „прозборуваа“ англиски без да посетуваат формални курсеви, а усвоија и други знаења. Да не се сомневате, децата полесно ќе ги прифатат новите технологии од наставниците и родителите.
Кое е решението за децата со посебни потреби? Како тие ќе ја следат наставата?
Проф. д-р Кузмановска: Да не се заборават децата со посебни потреби. За нив нема да може да се организира онлајн настава. Ќе треба да се изнајдат други форми со кои и на оваа група ќе и се пружи шанса за колку толку нормално школување.
Што се случува со повозрасните наставници, со оние кои имаат хронични заболувања и спаѓаат во ризичната група?
Проф. д-р Кузмановска: Важно е да се сочува и здравјето на наставниците и нивните семејства. Меѓу нив секако дека има некои со хронични болести или друг здравствен ризик. Заштита на наставниот кадар ќе треба да се спроведе според протоколите за заштита на медицинскиот персонал. На наставниците со здравствен ризик треба да им се овозможи да работат од дома или да им се дадат работни задачи во „втората борбена линија“, каде нема да имаат директен контакт со многу деца.
Во дадената ситуација „онлајн настава за сите“ е најдоброто решение. Тоа го налага епидемиолошката состојба со голем број заболени и асимптоматски случаи и висока смртност, битно различна од состојбите во другите европски земји, па нивните урнеци за настава со физичко присуство не се применливи кај нас
За крај ќе Ве цитирам: „За здравјето и образованието на нашите деца се работи“. Вие сте една од ретките од Вашата фела, која јасно и гласно застана во одбрана на децата во овој многу битен момент за нив, но и за сите нас. На што се должи „пасивноста“ на Вашите колеги (со чест на неколку исклучоци)?
Проф. д-р Кузмановска: Ова прашање треба да им го поставите на нив, не на мене. Задача на педијатрите, каде и да се, е да бидат адвокати на интересите на децата со единствена цел да се сочува нивната физичка, ментална и социјална благостостојба. Јас како педијатар со долгогодишно искуство и професор на Медицинскиот факултет кој учествувал во едукацијата на повеќе генерации педијатри, се почуствував повикана јасно да го изнесам мојот став и да ја поддржам групата за поддршка на онлајн настава, која спонтано се формира на социјалните мрежи и за многу краток период привлече над 12.000 членови.