Што е SARS-CoV-2, а што КОВИД-19?
SARS-CoV-2 е име (тип) на коронавирус кој предизвикува инфекција – болест, која се нарекува КОВИД-19.
Дали КОВИД-19 е поопасен за децата отколку за возрасните?
КОВИД-19 за поголемиот дел од децата не е опасна болест – кај поголем процент од децата поминува без симптоми (асимптоматски КОВИД-19) или до блага клиничка слика.
Со исклучок на децата кои имаат некоја хронична болест (која драстично го слабее имунитетот), КОВИД-19 најчесто се манифестира како блага респираторна инфекција: течење нос, лесна кашлица, без температура или со благо покачена температура. Обично трае неколку дена и поминува без компликации. Еден дел од децата имаат и минливи болки во стомакот, кои се проследени со дијареа, а но и тоа минува за неколку дена. Адолесцентите може да имаат губење на мирис и вкус, а помалите дева ретко ги опишуваат овие симптоми (што не значи дека ги немаат).
Како кај дете да се препознае КОВИД-19 и како се поставува дијагнозата?
За разлика од возрасните, кај кои брзо доаѓа до сомнеж за КОВИД-19, кај децата не е лесно да се разликува КОВИД-19 од “обичните“ сезонски вируси. Поголем де од децата немаат потешки симптоми, па ретко е потребен преглед кај педијатар. Ако детето има симптоми и знаци на настинка, минливи болки во стомакот, повремена дијареа, но без висока температура, а сака да пие течности и е добро расположено – не треба да се трча кај педијатар. Тоа не мора да биде КОВИД-19, а и да е- обично поминува за неколку дена.
Сепак, ако детето има висока температура, во лоша општа состојба е (малаксало, незаинтересирано, слабо јаде и пие..) или ако кашла во напади и отежнато и забрзано диши, треба да направи преглед кај педијатар.
Дијагнозата се поставува по прегледот и тест на КОВИД-19, а тоа обично е брз антигенски тест (назофарингеален брис) кој е многу сигурен првите денови од болеста. Поретко е потребно да се прави ПЦР тест или серолошки анализи (антитела на вирусот).
Дали дете кое има КОВИД-19 треба превентивно да прима антибиотик?
НЕ ТРЕБА!
Антибиотиците НЕ помагаат при вирусни инфекции, па ни кај КОВИД-19. И кај возрасните е напуштена праксата на превентивно давање на антибиотик, а тоа НИКОГАШ не се советувало за деца со КОВИД-19. Антибиотици се препишуваат само ако има компликации од КОВИД-19 (на пример: воспаление на бели дробови, тешки секундарни бактериски инфекции,), што е многу ретко кај деца.
Ако детето има КОВИД-19 и повремено кашла, дали е тоа сигурен знак за воспаление на белите дробови?
За среќа НЕ е!
Кај огромното мнозинство на деца, кашлицата не е изразена, туку спорадична и минлива, и скоро секогаш се работи за надразнета кашлица (како резултат на испуштање на секрет од носот), поретко се работи за директно дејство на вирусот врз душникот (минлив трахеитис – вирусно воспаление на душникот).
Кашлање во напади, придружено со тешко и брзо дишење или придружено со висока температура бара преглед кај педијатар, но тоа не мора да значи дека детето има КОВИД-19 – има многу други респираторни вируси кои можат да се манифестираат на овој начин.
Дали мутираниот сој на коронавирусот е поопасен за децата?
Според сите досегашни сознанија, мутираните соеви на вирусот SARS-CoV-2 (ги има повеќе) НЕ предизвикуваат потешка форма на КОВИД-19 кај децата! Ова се соеви што се шират побрзо и полесно, затоа треба да се почитуваат добро познатите превентивни мерки: носење заштитни маски, дистанцирање и спроведување хигиенски мерки.
