Мастурбација кај децата: Што е нормално, а кога треба да се загрижите?

Мастурбацијата е нормална и вообичаена активност на многу мали деца и оние на предучилишна возраст и може да се појави помеѓу првата и втората година од животот, кога детето ќе го открие својот полов орган, објаснува проф. Јелена Клопотан, психолог.

Многу родители се вознемирени кога ќе откријат дека нивното дете на предучилишна возраст мастурбира. Мастурбацијата е нормална и вообичаена активност на многу мали деца и оние на предучилишна возраст и може да се повеќе веќе помеѓу првата и втората година од животот, кога детето ќе го открие својот полов орган. Развојот на половото однесување кај децата се одвива низ игра која е спонтана и проследена со радозналост. Во оваа рана возраст, децата се ориентирани на самостојна игра која често е проследена со истражување на сопственото тело.

Истражувајќи го своето тело, детето спонатно ги допира гениталиите и за време на пресоблекувањето или капењето, кога е голо, случајно дознава дека допирањето, притискањето или триењето на гениталиите доведува до пријатно чувство. Значи, мастурбацијата се открива сосема случајно, додека детето спонтано го истражува своето тело.

МОМЧИЊАТА ГО ОТКРИВААТ СВОЈОТ ПОЛОВ ОРГАН НА ВОЗРАСТ ОД ШЕСТ МЕСЕЦИ

Машките деца најчесто случајно го “наоѓаат“ својот полов орган веќе околу шестиот и седмиот месец, главно во текот на пресоблекувањето и менувањето пелени и еднакво како што се фасцинирани и со другите делови на телото (прсти, ножни прсти, уши) стануваат љубопитни.

Женските деца тоа го пткриваат нешто подоцна, околу 10 и 11 месец од животот. Некои истражувања покажуваат дека една терина од децата на таа рана возраст откриваат мастурбација низ истражување на сопственото тело и некои продолжуваат од едноставна причина – бидејќи им создава пријатност, ги опушта, ја решава здодевноста.

Честотота на мастурбацијата може да се движи од еднаш неделно до неколку  пати во текот на денот, а често се јавува пред спиење, за време на гледање телевизија, кога на детето му е здодевно или кога е под стрес.

Можно е некои деца почесто да мастурбираат кога се несреќни, незадоволни. Засилената мастурбација на децата на помала и предучилишна возраст најчесто е последица на нешто што ги вознемирува или мачи, па е важно да се дознае за што се работи. Многу малите деца се уште тоа не можат да го кажат, и треба да се размисли за можните причини, на пример големи промени во околината на детето (раѓање на братче или сестриче, враќање на родителите на работа, развод, преселба…) и да се најде начин како да му се помогне на детето. Исто така, на дете кое мастурбира затоа што му треба чувство на утеха никако тоа не треба да му се брани, бидејќи тоа само може дополнително да предизвика напнатост кај веќе вознемиреното дете.

СРЕДСТВО ЗА СМИРУВАЊЕ И ПРЕДИЗВИКУВАЊЕ ЧУВСТВО НА ПРИЈАТНОСТ И УТЕХА

Важно е да се запомни дека децата мастурбацијата не ја поврзуваат со сексуалноста карактеристична за возрасните се до подоцна возраст, односно до пубететот и не ја разбираат социјалната импликација која може да ја има мастурбацијата во јавност.

За нив, таа најчесто е исклучиво средство за смирување и содавање пријатност и по ништо не е поинаква од допирањето на ушите, вртењето коса или чешкањето нос. И затоа не треба од мастурбацијата да се прави “голема работа“. Децата сакаат внимание било негативно или позитивно и ако се придава големо значење и се направи “паника“ може да се случи спротивното, односно мастурбацијата може да стане почеста.

Значи, во текот на раното детство, допирањето на половото подрачје најчесто е начин на истражување на сопственото тело и предизвикување на чувство на лагодност или утеха. Во предучилишниот период, односно околу 5-6 година, мастурбацијата може да стане “намерна“, а на таа возраст, повеќето деца може да учат за дискреција, односно дека допирањето е работа која ја правиме кога сме сами, а не пред други луѓе.

КАКО ДА ПОМОГНЕТЕ?

  • Поставете граници: објаснете му на детето дека тоа е приватна работа, слично како одењето во тоалет, и дека се прави со бањата или во спалната соба.
  • Обидете се детето да го заинтересирате за некои други активности
  • Многу е важно да не го казнувате детето и да не му будите срам поради допирањето на гениталиите. Обидот за спречување на мастурбацијата било со казни или само со видливо неодобрување, може негативно да влијае на детската самодоверба, неговото доживување на сопственото тело или сексуалниот живот во возрасниот период.
  • Игнорирајте ја мастурбацијата се додека детето тоа го прави во тајност

КОГА ДА СЕ ЗАГРИЖИТЕ?

Како што е претходно споменато, мастурбацијата најчесто е дел од нормалниот детскиот развој. Иако половиот развој кај детето често не се гледа така, тој е еднакво важен и е дел од развојот и созревањето на детето како и равојот на говор, игра, моторички развој и социоемоционален развој. Како што детето физички напредува, учи се повеќе зборови, ги искажува своите емоции, покажува интерес за одредени работи и полово се развива.

Но, постојат некои ситуации кога мастурбацијата може да биде знак за загриженост и кога е добро да се обратите кај стручно лице за помош. Тоа е на пример:

  • Ако мастурбацијата стане компулсивна и интерферира со останатите активности во текот на денот или на детето многу тешко му се свртува вниманието
  • Ако ви се чини дека вашето дете е посебно тажно или вознемирено
  • Ако вие имате потешкотии со прифаќање на мастурбацијата на вашето дете или имате било какви други прашања  и грижи
  • Ако детето се обидува да допира друго дете по гениталиите
  • Ако активноста нагло стане многу зачестена
  • Ако дете постаро од пет години, и покрај вашите укажувања, продолжи да мастурбира пред други луѓе