Со децении наназад, насоките за лекување на потрес на мозокот беа исти и се состоеја од одмор во затемнета просторија. Но, сега тоа би можело да се промени.
Упатствата за третман на потрес на мозокот долго време се исти, па кога тоа ќе се случи, детето (како и возрасниот) треба да лежи во затемнета и тивка просторија, да не гледа телевизија или други екрани, се додека не се чувствува подобро. Но, веќе во текот на изминатата деценија, некои лекари ги охрабруваа децата да се вратат на училиште и им дозволуваа лесни активности по само неколку дена одмор, дури и ако симптомите продолжуваат.
Неодамна објавената студија која вклучувала повеќе од 1.500 деца оди во корист на новиот пристап. Имено, утврдено е дека враќањето на училиште пред да исчезнат сите симптоми – односно дека детето не оди на училиште помалку од три дена – било корисно за децата на возраст од 8 до 18 години. Овие деца имале поблаги симптоми две недели по потрес на мозокот во споредба со децата кои останале дома подолго. Всушност, изгледало дека подолгото останување дома го одложува закрепнувањето.
Потресот на мозок ги оштетува врските помеѓу нервните клетки во мозокот, менувајќи го начинот на кој функционира мозокот додека тие врски не се поправат. Важно е да му се даде време на мозокот повторно да ги изгради овие врски после потрес на мозокот
Лекарите веруваат дека е важно да им се дозволат на децата нормални активности и рутина, со поддршка на училиште доколку е потребно, и прилагодувања кога е потребно. Кристофер Вон, невропсихолог во Детската национална болница во Вашингтон, кој ја водел студијата, се согласува со тоа.
Многумина веќе ги следат упатствата
Многу лекари и институции во Америка веќе ги усвоија овие упатства за третман на потрес на мозокот. „Ги сменивме нашите протоколи за да нагласиме дека премногу одмор не е добро и дека поединците треба да се вратат на активностите штом ќе можат да ги извршуваат, со модификации и дека треба да се лекуваат во сопственото опкружување, а за децата тоа е училиштето“, рече педијатарот Пол Беркнер, медицински директор на Универзитетот New England.
Најновата студија ја потврди оваа препорака и фактот дека на децата всушност може да им биде подобро ако лекувањето се спроведува на овој начин.
Некои статистики покажуваат дека околу четвртина од населението или уште повеќе доживеале потрес на мозокот, а повеќето од нив се случиле во детството. Огромното мнозинство на луѓе ќе продолжат да живеат нормално после потрес на мозокот, доколку тој се третира правилно.
Имено, во текот на студијата експертите заклучиле дека побрзото враќање на училиште може да го намали стресот поради пропуштените часови и да му овозможи на детето да остане на нормален распоред за спиење и да продолжи со умерени физички активности, како што се пешачење или возење собен велосипед, што исто така може да води до побрзо закрепнување.
Детето е подготвено за извршување на вообичаените активности кога нема повеќе симптоми ниту за време на мирување, ниту за време на вежбање и кога сè изгледа сосема нормално – што родителите ќе знаат да проценат
Што е потрес на мозокот?
Потресот на мозок ги оштетува врските помеѓу нервните клетки во мозокот, менувајќи го начинот на кој функционира мозокот додека тие врски не се поправат. Важно е да му се даде време на мозокот повторно да ги изгради овие врски после потрес на мозокот. Сепак, важно е да не се претера со активностите. Ако детето се врати на спортските активности пред да му заздрави мозокот и доживее уште еден потрес на мозокот, таа втора повреда може да предизвика посериозни проблеми – и, во ретки случаи, да доведе до отекување на мозокот.
Симптомите на потрес на мозокот можат да се поделат во пет категории:
- Физички симптоми: главоболка, чувствителност на светлина и звук, болка во вратот и гадење
- Вестибуларни симптоми: вртоглавица, проблем со рамнотежата
- Когнитивни симптоми: памтење, концентрација или брзина на обработка
- Емоционални симптоми: раздразливост и депресивно или анксиозно расположение
- Симптоми поврзани со спиењето и енергијата: замор, потреба за повеќе сон, тешкотии при заспивање или спиење.
Детето е подготвено за извршување на вообичаените активности кога нема повеќе симптоми ниту за време на мирување, ниту за време на вежбање и кога сè изгледа сосема нормално – што родителите ќе знаат да проценат.