Повеќето родители барем еднаш се нашле во ситуација каде нивното дете реагирало на начин што изгледал дрзок, пркосен или едноставно несоодветен. Иако таквото однесување често се смета за знак на непослушност, психолозите истакнуваат дека постојат голем број подлабоки причини зошто децата реагираат на своите родители. Еве десет од најчестите и изненадувачки причини за ваквото однесување.
- Тестирање на границите
Децата природно истражуваат до каде можат да одат во своето однесување. Со реагирањето, тие често тестираат колку контрола имаат врз ситуацијата и каде лежат границите на родителската толеранција. На овој начин, тие се обидуваат да ја разберат својата улога во семејството.
- Желба да се биде слушнат
Иако тоа може да изгледа како знак на непочитување, децата реагираат затоа што сакаат нивниот глас да биде слушнат. Кога чувствуваат дека се игнорирани, одговарањето станува начин за нив да ги изразат своите емоции и да кажат: „Моето мислење е исто така важно!“.
- Имитирање на возрасните
Децата брзо ги усвојуваат однесувањата што ги гледаат кај родителите, наставниците и другите авторитетни личности. Ако често слушаат сарказам, иронија или решителен тон дома, тие може несвесно да го носат истиот стил на комуникација во разговорите со возрасните, не сфаќајќи дека тоа може да изгледа грубо.
- Желба за независност
Како што растат, особено во тинејџерските години, децата сè повеќе сакаат сами да донесуваат одлуки. Реагирањето е често нивниот начин на изразување на самодоверба и настојување да бидат видени како рамноправни членови на семејството.
- Чувство на беспомошност
Ако детето се чувствува игнорирано или не му е дозволено да ги изрази своите мислења, може да почне да реагира за да си ја врати контролата. Во такви ситуации, одговорот станува одбранбен механизам.
- Емоционално преоптоварување
Стресот, вознемиреноста и притисокот, без разлика дали се во училиште или во секојдневниот живот, можат да доведат до импулсивни реакции. Кога се преплавени со емоции, децата понекогаш реагираат затоа што не знаат друг начин да го изразат она што го чувствуваат.
- Неразбирање на општествените правила
Помалите деца сè уште не ги разликуваат јасно тоновите и стиловите на комуникација. Може да звучат грубо без намера, едноставно имитирајќи го она што го слушнале, не разбирајќи ја разликата помеѓу асертивност и дрскост.
- Чувство на неправда
Децата се исклучително чувствителни на (не)правда. Ако сметаат дека се неправедно казнувани или се третираат поинаку од нивните браќа и сестри, може да реагираат вербално. Одговорот потоа станува форма на протест.
- Тешкотии во регулирањето на емоциите
Тинејџерите само учат да ги контролираат своите емоции. Кога се совладани од гнев, фрустрација или чувство на недоразбирање, тие можат да реагираат импулсивно и да кажат зборови што инаку не би ги кажале.
- Потреба за поврзаност
Дури и кога вниманието е негативно, децата сè уште го бараат. Ако се чувствуваат запоставени, можат да предизвикаат конфликт за да го вратат родителското внимание. Ова однесување често се базира на желба за блискост и потврда дека се видени и важни.
