Во растењето и воспитувањето на децата често е потребно да се воспостави некаква хиерархија. Во минатото тоа функционираше така што позициите на различни членови на семејството беа поставени вертикално и строго, а хиерархијата служеше за наметнување дисциплина. Денес, семејните врски се подемократски, но улогите на родителите и децата сè уште јасно се разликуваат.
Дали сте загрижени за тоа дали вашето дете ве почитува или ви се плаши?
Овие поими се многу различни, како и последиците што произлегуваат од нив. Почитта инспирира, доаѓа од љубов и восхит и создава здрави и силни односи. Стравот, од друга страна, парализира или генерира пркосни, нестабилни, проблематични реакции и предизвикува страдање. Линијата што ги раздвојува овие два концепта е чувствителна и нејасна, па затоа многу родители сметаат дека треба да бидат жавторитарни за нивните деца да ги почитуваат. Меѓутоа, почитувањето се заслужува, а не се наметнува и зависи од секојдневниот труд кој се вложува уште од првите денови на родителството.
Степен на доверба
Ова е несомнено клучна точка што може да ви помогне да откриете дали вашите деца се плашат од вас или ве почитуваат. Кога се соочувате со дилема, конфликт или сомнеж во животот, дали сте првата личност од која бараат совет? Или, напротив, прават се што можат за да ве држат во незнаење?
Во првиот случај, овие деца знаат дека ќе ги поддржите и насочите, дури и ако згрешиле. Ве почитуваат како личност и бараат совет и водство од вас. Во вториот случај јасно им е дека ќе добијат само критики и укор. Тие сметаат дека вашата цел не е да ги учите и да ги следите во учењето, туку да ги казните нивните неуспеси.
Емоционално изразување
Дали вашите деца можат да ги споделат своите емоции со вас? Дали се слободни да изразат гнев, тага или фрустрација во ваше присуство? Покажувањето емоции е знак на почит што им покажува на децата дека ќе ги признаете и почитувате нивните емоции, ќе им дозволите да бидат тоа што се и ќе им помогнете да управуваат со своите чувства.
Дете кое се плаши од своите родители ќе се обиде да ги потисне своите емоции за да ги избегне последиците. Во авторитарните семејства не е дозволено изразување на гнев или несогласување бидејќи послушноста се наметнува без приговор. Во овие случаи, тагата се доживува како знак на слабост. Затоа, ако детето ги крие своите емоции во присуство на родителите, веројатно се плаши од нив.
Квалитет на односот
Почитта создава меѓусебни топли и приврзани односи. Ако вашите деца ве почитуваат, веројатно ќе бидете емотивно блиски, ќе уживате во меѓусебното друштво и заедничко дружење. Иако понекогаш доаѓа до конфликти и несогласувања, вашата врска е генерално здрава и хармонична.
Напротив, кога децата се плашат од родителите, тие развиваат ладни или амбивалентни ставови кон нив. На пример, тие може да бидат мрзоволни, дистанцирани и рамнодушни, а исто така може да се чувствуваат огорчени и отфрлени од нивните родители и покрај тоа што се емотивно зависни од нив.
Критичко мислење
Дали вашето дете може да разговара за домашните правила, да преговара или да предлага компромиси? Ако им е удобно да го дадат своето мислење, па дури и да ви противречат, тоа е одличен знак дека ве почитуваат. Не е дека тие постојано го оспоруваат вашиот авторитет или се обидуваат да ги пречекорат договорените граници, туку дека чувствуваат дека е можно да разговараат со вас и да го изложат својот став. Тие знаат дека ќе бидат слушани и тоа ќе им овозможи да развијат критичко размислување и да се изразат.
Кога децата се плашат од своите родители, тие се склони слепо да послушаат, дури и ако не ги разбираат или не се согласуваат со правилата. Дури и да не научат ништо од казните или последиците, тие сепак се покоруваат. Веројатно, во одреден момент, тоа потчинување ќе се претвори во бунт и ќе произведе пркосни ставови, кои директно бараат борба или непослушност.
Во овој случај, детето чувствува дека нема право на глас во неговото семејство и дека разговор, договор и компромис не се можни. Затоа, тие веројатно ќе изберат да се покорат или да развијат бунт.
Автономија
За да откриете дали вашите деца ви се плашат или ве почитуваат, можете да обрнете внимание и на нивното ниво на автономија. Дали преземаат иницијатива да научат нови работи и прифаќаат нови предизвици? Ако е така, тоа е затоа што се чувствуваат безбедно и самоуверено. Тие знаат дека ќе ги разберете нивните грешки и ќе им помогнете да бидат подобри. Со таква самодоверба, тие можат да побараат од вас да им помогнете со домашните задачи, да ги научите на нова уметничка или спортска вештина или да им покажете како да подготват јадење.
Кога родителите влеваат страв кај своите деца, во нив развиваат и огромен страв од неуспех
Поради оваа причина, тие избегнуваат да прифаќаат нови предизвици. Ќе се трудат да добијат добри оценки и да ги исполнат обврските, но нема да се чувствуваат мотивирани да пробаат нешто ново.
Ако мислите дека сте премногу авторитарни, време е да направите некои промени. Детето кое расте во страв не успева да го развие својот целосен потенцијал, се навикнува на страв, послушност и зависност од другите, нема самодоверба и често негува презир и огорченост кон своите родители.
За да го промените ова, прво обидете се да бидете поемпатични, пофлексибилни и полни со љубов кон децата. Слушајте ги и дозволете им да прават грешки, сами да донесуваат одлуки и да ги изразат своите чувства. Ова нема да го намали вашиот авторитет, напротив, ќе ве направи подобар пример за вашите деца.