ПИШУВА: Прим. д-р Љиљана Којиќ
педијатар
♦♦♦♦♦♦♦
Ако штотуку сте добиле бебе, кое е родено предвреме, веројатно сте преплавени од грижа, прашања и надежи. Во продолжение – неколку корисни информации кои ќе ви помогнат да се справите полесно со сите предизвици.
ВАШЕТО НЕДОНОСЕНО ИМА ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ
Поради тоа што имаат помалку масно ткиво, недоносените бебиња имаат потешкотии да ја одржат телесната температура стабилна – лесно се ладат и лесно се претоплуваат. Поради тоа неопходни им се машини, кои се нарекуваат инкубатори.
Втората работа е исхраната: тие раснат забрзано, така што нивните потреби за исхрана се големи во однос на многу малиот капацитет на нивниот систем за варење, кој згора на тоа уште е и несозреан во функционална смисла. Исто така, тие немаат развиен рефлекс за цицање, и ако го имаат, тој поради незрелост може да не е ускладен со рефлексот за голтање. Ова го прави цицањето скоро невозможно во првите денови (а кај многу малите и незрели бебиња и со недели). Затоа тие се хранат преку цевче (сонда), кое е пласирано преку нивната уста или нос, до желудникот. Многу би било пожелно да се обидете да го одржите млекото, кое најпрвин ќе го одмолзувате и ќе му се дава преку сонда на бебето се додека не биде во подобра состојба и не созрее доволно за да можете да почнете со доење.
Размислувајте за староста на вашето дете не од денот на актуелното раѓање, туку од терминот во кој требало да биде родено. Вашето бебе ќе може да постигнува резултати дури кога ќе дојде до неговата коригирана возраст
Доколку пак не успеете и покрај сиот напор да го одржите млекото, не грижете се. Постојат млечни формули кои се специјално адаптирани за исхрана на недоносени бебиња.
МОЖЕ ДА ИМА МЕДИЦИНСКИ ПРОБЛЕМИ
Иако медицинската технологија многу напредува во последниве две-три децении, сепак, вашето недоносено бебе ќе биде изложено на средина која не е најпогодна за неговиот развој. Може да има и некои драматични настани. По неколку часови или денови, вашето бебе може да изгледа добро и потоа да се влоши и да развие компликации. Тоа е очекуван след на нештата, но изгледа многу застрашувачки за родителите.
Очекувано е вакво бебе да биде витално нестабилно: тоа значи може да има нестабилен крвен притисок, нерегуларно да дише, да има периоди во кои не дише (апнеа), да има зголемена потреба од кислород, а во потешките случаи и од механичка (машинска) потпора на дишењето.
Од долгорочните последици може да има проблеми со белите дробови (ако било на апарат за дишење), може да развие крвавење во мозокот, ретинопатија на недоносеното (во народот позната како „инкубаторско слепило“), може да има проблеми со срцето како ВСД, АСД и ДАП (тоа се дупчиња останати од феталниот крвоток кои не се затвориле), и исто така може да има компликации со хранењето (ГЕР-кој е слабост на спојот на желудникот и хранопроводот, интолеранција кон одредени видови храна). Има и други, но ова се најчестите.
ВАШЕТО БЕБЕ ЌЕ СЕ РАЗВИВА ПОИНАКУ
Обидете се да не го споредувате вашето бебе со бебињата на вашите пријателки, кои му се врсници, но се термински зрели новороденчиња. Такви споредби можат да делуваат многу разочарувачки. Запомнете дека на вашето бебе му фалат последните недели од интраутериниот развој. Чекорите со кои ќе се развива вашето дете ќе се разликуваат понекогаш и многу од ние на терминските бебиња.
Нормално е да чувствувате една мешавина од негативни емоции, како што е лутина, депресија, беспомошност, фрустрација или вина. Затоа треба да имате поддршка. Разговарајте со сестрите во единицата за интензивно лекување. Побарајте контакти од родители кои имале слични искуства
Размислувајте за староста на вашето дете не од денот на актуелното раѓање, туку од терминот во кој требало да биде родено. Вашето бебе ќе може да постигнува резултати дури кога ќе дојде до неговата коригирана возраст.
Како тоа изгледа во практика? Осуммесечно бебе (хронолошка актуелна возраст), кое е родено 8 недели пред време, ќе има, всушност, коригирана возраст од 6 месеци. Така, ова е бебе од 8 месеци, кое всушност има 6 месеци.
Неретко, овие бебиња ќе заостануваат во развојот зад своите врсници се до некаде полни две години. Во тоа време веќе би требало во сите нешта да ги достигнат терминските бебиња, кои се родени во исто време како нив.
ПОПОДЛОЖНО Е НА ИНФЕКЦИИ ОД ДРУГИТЕ
Кога ќе пристигнете дома, ограничете ги сите посети на пријатели и роднини. Одбегнувајте престој во средини со многу луѓе, особено со деца кои престојуваат во детски колективи (училиште и градинка) лимитирајте ги сите контакти на вашето бебе со нив. Сите новородени и млади доенчиња се осетливи, но предвремено родените деца особено. Она што за нас може да биде обична настинка, за нив може да биде сериозна животозагрозувачка болест. Тие што ви се вистински пријатели ќе ве разберат и нема да ви се лутат.
Од долгорочните последици може да има проблеми со белите дробови (ако било на апарат за дишење), може да развие крвавење во мозокот, ретинопатија на недоносеното (во народот позната како „инкубаторско слепило“), може да има проблеми со срцето како ВСД, АСД и ДАП (тоа се дупчиња останати од феталниот крвоток кои не се затвориле), и исто така може да има компликации со хранењето (ГЕР-кој е слабост на спојот на желудникот и хранопроводот, интолеранција кон одредени видови храна)
НЕ ЗАБОРАВАЈТЕ ДА ВНИМАВАТЕ НА СЕБЕ
Нормално е да чувствувате една мешавина од негативни емоции, како што е лутина, депресија, беспомошност, фрустрација или вина. Затоа треба да имате поддршка. Разговарајте со сестрите во единицата за интензивно лекување. Побарајте контакти од родители кои имале слични искуства.
Никогаш не заборавајте дека на вашето малечко и беспомошно нежно бебе сте му потребни здрави и силни. И затоа, водете сметка за себе.
- Повеќе од истиот автор, прим. д-р Љиљана Којиќ:
Што треба да знаете ако сте родители на предвремено родено бебе? (1)