По масовното појавување на стомачни симптоми (повраќање, болки во стомакот, дијареја) кај учениците во ООУ „Димо Хаџи Димов“ во Влае и затворање на училишната кујна како потенцијален извор на зараза, проф. д-р Драган Даниловски, епидемиолог на својот фејсбук-профил апелира на трпение и дава објаснување што воопшто претставуваат цревните инфекции кај децата, колку се чести, кои се нивните најчести причинители — и што навистина треба да правиме дома кога детето ќе добие вакви симптоми.
Кога детето има стомачни проблеми, важно е родителите да му даваат течности почесто, но малку по малку, голтка по голтка. Најдобро е да користат електролитни раствори, бидејќи тие најдобро го надоместуваат изгубеното. Треба да се избегнуваат газирани пијалаци и тешка, масна храна додека симптомите не поминат. Антибиотици не треба да се даваат без совет од лекар, затоа што во повеќето случаи тие не помагаат. Најмоќната мерка за заштита е често миење раце
„Малите деца имаат „жив“ имунитет кој сè уште учи. Поради тоа, многу полесно „фаќаат“ вируси и бактерии што кај возрасните можеби дури и не предизвикуваат симптоми“, објаснува проф. д-р Даниловски.
Кога треба да се побара лекарска помош? Ако детето не може да задржи никаква течност, ако има знаци на дехидратација (сува уста, ретко мокрење, летаргија), ако има крв во столицата, ако се јави висока температура што не се симнува, ако детето е под три години и делува многу исцрпено, ако настане влошување наместо подобрување по 24–48 часа. Во најголем број случаи, домашна нега е сосема доволна
Тој додава дека најчести причини за нагло повраќање и дијареја кај децата се:
- норовирус – многу заразен, брзо се шири,
- ротавирус – почест кај помалите деца,
- бактерии (Salmonella, Campylobacter, токсин на Staphylococcus aureus и др.) – поретко,
- храна што е подготвена или складирана на несоодветен начин,
- вода – поретко, но можно,
- контактно ширење во колектив: едно дете заразува друго.
Малите деца имаат „жив“ имунитет кој сè уште учи. Поради тоа, многу полесно „фаќаат“ вируси и бактерии што кај возрасните можеби дури и не предизвикуваат симптоми
„Тоа што се појавиле повеќе случаи во краток временски период не значи нужно сериозна закана — туку најчесто укажува на заедничка изложеност, што е типично за колективи во училиштата и градинките“, додава професорот, кој објаснува дека типичните симптоми кај децата се: нагло појавено гадење и повраќање, болки во стомакот, дијареја (пролив), повремено покачена температура, малаксалост, поспаност. „Овие симптоми најчесто траат 1 до 3 дена, иако понекогаш дијарејата може да потрае и малку подолго.“
„Најважно е да се следи хидратацијата!“, потенцира проф. д-р Даниловски. „Децата, особено малите, брзо губат течности. Тоа е главната причина зошто внесот на вода, чај или електролитни раствори е многу поважно од која било терапија.“
Кога треба да се побара лекарска помош? „Ако детето не може да задржи никаква течност, ако има знаци на дехидратација (сува уста, ретко мокрење, летаргија), ако има крв во столицата, ако се јави висока температура што не се симнува, ако детето е под три години и делува многу исцрпено, ако настане влошување наместо подобрување по 24–48 часа. Во најголем број случаи, домашна нега е сосема доволна“, додава д-р Даниловски.
„Кога детето има стомачни проблеми, важно е родителите да му даваат течности почесто, но малку по малку, голтка по голтка. Најдобро е да користат електролитни раствори, бидејќи тие најдобро го надоместуваат изгубеното. Треба да се избегнуваат газирани пијалаци и тешка, масна храна додека симптомите не поминат. Антибиотици не треба да се даваат без совет од лекар, затоа што во повеќето случаи тие не помагаат. Најмоќната мерка за заштита е често миење раце.“
Д-р Даниловски вели дека многу е важно да се разбере дека ваквите инфекции се дел од нормалните инфекции што секој организам ги поминува. „Причината може да биде вирусна, бактериска, од храна, од вода – или сосема нешто трето, а тоа може да го покаже само лабораторија. Како епидемиолог, но и како родител, ја разбирам загриженоста. Но исто така знам дека – цревните инфекции кај децата се многу чести, најголемиот дел минуваат брзо, медицината има одлични механизми да ги следи и спречи, а нашите институции имаат долгогодишно искуство со вакви ситуации. Затоа, само трпение!“, порачува д-р Даниловски на својот фејсбук-профил.
