Разводот е еден од најголемите предизвици со кој било кој родител може да соочи. Кога родителите се обидуваат да се прилагодат на шокот и болката од новонастаната ситуација, важно е во многу моменти да ги стават настрана сопствените чувства, за да ја намалат штетата на своите деца.
Стрес за детето во хронично несреќен брак
Иако раздвојувањето на родителите е многу стресно за децата, и иако децата и родителите раздвојувањето го сметаат за главен губиток, важно е да се знае дека разводот обично се случува по хронично несреќен брак. Токму, хроничните расправии доведуваат до емоционални проблеми кај детето, повеќе отколку разводот сам по себе. Истражувањата покажуваат дека несреќните семејства предизвикуваат повеќе потешкотии кај децата, отколу разведените семејства, доколку за време на разведувањето се водело сметка за емоционалните потреби на децата.
Родителите кои се под стрес поради постојаните караници и недоразбирања пред разводот и кои продолжуваат со расправиите и по разводот, се помалку способни да им дадат на децата поддршка и најчесто тие се оние кои разводот го прават стресен за децата.
Три форми на развод
Постојат три форми на развод: развод како склопување работа, пријателски развод и конфликтен развод. Околу една третина од разводите обележани се со висок конфликт во кој најчесто родителите меѓусебно се обвинуваат за распадот на семејството, за потешкотиите кои се појавиле кај децата. Одбиваат меѓусебна комунукација и соработка, па така и за прашањата за децата, ги опструираат дружењата на децата со другиот родител, им зборуваат на децата против другиот родител, го изложуваат детето наа развојно непримерени информации (алиментација, имотна распределба, нови партнери на другиот родител). Таквите родители не можат да емпатизираат од позиција на детето и другиот родител, цврсто се уверени дека другиот родител е лош, не согледувајќи ја важнноста и на другиот родител воо животот на детето, па од потребата да го казнат поранешниот партнер преку детето прават несогледлива штета на детето.
За жал, се почесто деца од висококонфликтни разводи се упатуваат кај стручњаци за ментално здравје, според кои, еден или двајцата родители се однесуваат на таков начин. Според психолозите, во ситуации кога родителот или и двајцата родители се однесуваат незрело и не водат сметка за емоционалните потреби на децата, тие развиваат несигурност, вулнерабилност, конфликт на лојалност, се плашат да го сакаат едниот родител или да покажат љубов кон едниот родител. Во таква конфузна ситуација создаваат сојуз со едниот родител, обидувајќи се на тој начин да се почувствуваат помалку анксиозни или несигурни. Заземаат страна бидејќи понаку не можат да ја совладаат внатрешната тензија и анксиозност, или учат да зборуваат на секој родител она што тој родител сака да го слушне, па така учат љубовта и вниманието да го добиваат со манипулација.
Една од најважните родителски компетенции е почитување на влијанието на другиот родител на животот на детето и уважување на квалитетите кои другиот родител ги внесува во животот на децата. Со тоа на децата им се овозможува да ги почитуваат сите аспекти на себеси, особено оние во кои се идентификуваат со другиот родител.
На детето му требаат двата родитела и по разводот
За физички, емоционален, интелектуален, социјален и морален развој на детето важна е стабилноста и постојаната поддршка на семејството и околината. Затоа е важно на децата на разведени родители да им се обезбеди континуитет во однос и со двата родитела. Разводот ќе има најмалку негативни последици на развојот на детето ако родителите соработуваат во нивната континуирана родителска улога.
Истражувањата покажуваат дека за добро прилагодување на децата по разводот на родителите, најважни се два услова – постојана достапност и трајна вклученост на двата родитела, како и соработка на родителите кои се во состојба да донесуваат зеднички одлуки во најдобар интерес на детето, без разлика што тие чувствуваат еден кон друг.
