Со почетокот на есента најчесто започнуваат инфекциите со ротавирус кој е најчеста причина за акутно цревно заболување кај доенчињата и малите деца, а статистиката покажува дека до петтата година речиси секое дете е заразено.
Овие инфекции помасовно се јавуваат во зимските месеци, но поединечни случаи може да се сретнат во текот на целата година. Поради високата заразност и лесното ширење, ротавирусот е честа причина за епидемии во градинките, домовите и болниците. Родителите и другите возрасни исто така може да се заразат.
Во земјите на Европската Унија годишно заболуваат 3,6 милиони (од вкупно 23,6 милиони) деца на возраст под пет години. Најзагрозени се децата на возраст од четири до 36 месеци. Инаку, ротавирусните инфекции се подеднакво чести во развиениот и неразвиениот свет, од што можеме да заклучиме дека подобрените здравствени и хигиенски услови не се доволни за да се спречи нивното ширење.
Ротавирусната дијареја уште се нарекува и „зимска дијареја“. Ротавирусот влегува во телото преку устата, се закачува на површината на клетките во тенкото црево, ги напаѓа и се размножува во нив. Инфицираните површински клетки умираат, поради што цревото ја губи способноста да апсорбира вода и електролити, што доведува до течна столица. Оштетувањето предизвикано од ротавирусите е реверзибилно, но дијарејата трае се додека не се обноват цревните клетки. Болеста обично трае пет до осум дена.
Покрај дијарејата, болеста се карактеризира и со повраќање, треска и болки во стомакот. Честото празнење на дебелото црево и повраќањето доведуваат до дехидрација и нарушување на електролитната и киселинско-базната рамнотежа. Често е потребно болничко лекување. Во развиениот свет, смртноста од ротавирусни инфекции е мала. Симптомите на болеста се најизразени при првата инфекција, а повторените инфекции се поблаги.
Покрај дијарејата, болеста се карактеризира и со повраќање, треска и болки во стомакот. Честото празнење на дебелото црево и повраќањето доведуваат до дехидрација и нарушување на електролитната и киселинско-базната рамнотежа. Често е потребно болничко лекување. Во развиениот свет, смртноста од ротавирусни инфекции е мала. Симптомите на болеста се најизразени при првата инфекција, а повторените инфекции се поблаги
Брзо ширење
Ротавирусот е исклучително заразен и се шири многу лесно. Пациентите, дури и ако имаат многу благи симптоми, се заразни дури и пред почетокот на дијарејата и можат да продолжат откако дијарејата ќе се смири. Заразените деца, особено во првите денови од болеста, со изметот излачуваат големи количини на вирусот. Инфекцијата се шири на други луѓе преку контаминирани раце, површини, предмети и играчки, на кои вирусите можат да преживеат и до една недела. Ширењето на вирусот е можно и преку воздух. Потребни се ден или два, најмногу четири дена, од инфекција до првите симптоми, а за инфекција е доволен многу мал број на заразни честички.
Помладите почесто одат во болница
Дури и во развиениот свет, ротавирусните инфекции претставуваат голем здравствен и економски проблем. Резултатите од најновото истражување, презентирани на состанокот на Европската асоцијација за педијатриски инфективни болести – ЕСПИД, покажуваат дека децата на возраст под две години најчесто имаат потреба од болничко лекување откако ќе ја преболат ротавирусната дијареја. Исто така, откриено е дека повеќе од 56 отсто од хоспитализираните поради акутна дијареја и 33 отсто од посетите во итната медицинска помош се должат на инфекција со ротавирус.
Закрепнувањето од ротавирусна дијареја има три пати поголема веројатност да бара болничко лекување отколку дијарејата предизвикана од некои други причини. Времетраењето на болничкото лекување во европските земји трае од два до пет дена.
За време на повраќање и дијареја не е препорачливо детето да јаде многу или да јаде тешка масна храна и слатки, без разлика колку е гладно, бидејќи храната најверојатно ќе ги влоши симптомите. Кога ќе забележите дека инфекцијата почнува да се намалува, прво понудете му на детето чај од двопек и шипка, а полека воведете варен ориз, моркови и варено бело месо.
Доколку забележите траги од крв во проливот или повраќањето, веднаш одете на лекар, бидејќи може да се работи за посериозна бактериска инфекција како онаа предизвикана од ешерихија коли.
Зајакната хигиена на рацете
За да се ограничи преносот на ротавирусната инфекција во домашната средина, многу е важно да се придржувате до построги хигиенски мерки, како што се:
- често и ефикасно миење на рацете на децата и луѓето кои се грижат за нив,
- правилно и хигиенско отстранување на искористените пелени,
- често чистење на површини, предмети и играчки во околината на детето.
- сите членови на домаќинството треба добро да ги мијат рацете пред јадење, а особено после нужда.
Во периодот на појава на ротавирусна дијареја потребно е да се чистат играчките, игрите, површините и подот во градинките, јасли и секаде каде што децата престојуваат во голем број. Персоналот кој се грижи за децата мора почесто и повнимателно да ги мие рацете, а во случај на инфекција со ротавирус во групата да ги дезинфицира и рацете.
Меѓутоа, поради неговата висока заразност и лесно ширење, дури и со строги хигиенски мерки, инфекцијата често е тешко да се спречи. Најефикасна заштита на детето од ротавирусна инфекција е вакцинацијата.
