Денешното темпо на живот не им остава доволно време на родителите да им се посветат на децата кога ќе дојдат од работа, а последица на тоа е се почестата употреба на паметни уреди кај децата, што, како што наведуваат стручњаците, може да има сериозни последици.
“Така често телефонот и таблетот стануваат извор на забава, каде детето практично седи во една положба со очите фиксирани за екранот на кој се менуваат слики. Со оглед дека содржината има за цел постојано одржување на вниманието, често се случува детето да не слуша и не одговара кога ќе го викнете, станува нервозно ако му го исклучите телевизорот или му го земете телефонот, а се тоа заедно прави голем проблем на повеќе полиња, од кои слабата моторика е многу чест“, вели прим. д-р Даниела Вукичевиќ, физијатар.
СЛАБА МОТОРИКА
Децата имаат природна потреба за движење, истражување, комуникација и социјална интеракција, а секојдневните активности се совршена можност за правилна стимулација на психомоторниот развој на детето. Облекување, миење, одење во продавница и играње соо тесто, го ангажираат целокупниот потенцијал на детето, а пред се, контактот со очите, продолжувањето на вниманието, користењето на рацете и движењето.
“На пример, и играта со топка е одлична за развој на моториката кај децата. Прво со детето вежбајте фрлање и фаќање на поголема топка од близина, па кога детето тоа ќе го совлада, преминете на помала топка и поголема оддалеченост од која тоа фрла и фаќа. Шутирањето и тапкањето од поголема кон помала топка поттикнува развој на балансот, спретноста,координацијата и визиомоторната перцепција, што подоцна има влијание на развојот на вниманието, графомоториката имногу други когнитивни вештини“, укажува д-р Вукичевиќ.
Таа советува и што почесто одење по нерамен терен со различни висини, оти тоа го ја јакне мускулатурата на целото тело, а тоа во периодот од третатата до шестата година ќе се одрази и на положбата на стапалата.
РАМНИ СТАПАЛА
Децата до третата година имаат масно перниче на стапалата, што оддава впечаток дека се рамни. Затоа не е препорачливо децата веднаш да носат ортопедски влошки или специјално изработени чевли, кои би имале за “цел“ да спречат деформитет на стапалата, бидејќи природата му наменила значајна улога. А тоа е ослободување од вишокот топлина, поради што на децата стапалата им се често мокри, како и давање на информација на мозокот за квалитетот на подлогата – нагорнина, меко, лизгаво или мокро, при што се нагжаира мускулатурата на цело тело, а стапалата ја јакнат својата структура. Важно е да се нагласи дека носењето ортопедски влошки и чевли е пасивна поддршка, која не поттикнува развој и јакнење на мускулатурата на стапалата.
“Поради тоа постои правило да на децата им се облекуваат чевли кога и ние возрасните облекуваме, а тоа е кога одиме надвор. На децата треба почесто да им се овозможат различни видови на активности, кога со промена на правецот на движење и подигањето товар прилагодена на нивните анатомски карактеристики, им се овозможува јакнење на мускулатурата на телото, доведување на телото во добра оска и секако јакнење на мускулатурата на стапалата“, советува д-р Вукичевиќ.
ЛОШ ИЗГОВОР
Пред десетина години, логопедите апелираа до родителите да не им зборуваат бебешки на малите деца како би им обезбедиле добар говорен модел како предуслов за правилен развој на артикулацијата на гласовите. Денес им препорачуваат што повеќе да зборуваат со децата.
“Прилагодувањето на новото време и технолошкиот напредок носи нови предизвици за родителите. Децата се успиваат и будат со паметни телефони, па наместо родителски гласови и изрази на лицето, гледаат и учат комуникација со анимирани ликови. Со таква (не)стимулација очекувано е нешто да не биде како што теба“, вели Бојана Вулиќ, логопед.
За децата да можат да ги развиваат природните капацитети за усвојување на мајчиниот јазик, мораат тој јазик и да го слушаат, но и да го зборуваат. Видео содржините не го поттикнуваат детето да брбори, ниту да се обиде да изговори некои гласови. Така тоа е ускратено за можноста да повторува, имитирајќи ги родителите.
“За родителите да спречат лош изговор на гласовите и доцнење во јазичниот развој, треба провеќе да зборуваат со децата, со кратки и јасни реченици. Избегнувајте бебешки да зборувате, а кратките приказни, прочитани или раскажани, се добар начин за вежбање на вниманието, помнењето и проширување на речникот“, истакнува Вулиќ.
