Развојот на говорот кај децата е сложена работа на која влијаат многу нешта. Сепак, постојат одредени рамки кога се очекува детето да прозбори, а тоа е за девојчињата околу првата година и за момчињата околу една и пол година. Секако, може да постојат отстапувања бидејќи треба да се земе предвид индивидуалниот развој и карактеристики на детето, но се смета дека сите деца би требало да прозборат најдоцна до втората година.
Со оглед на тоа што нарушувањата во говорот можат да влијаат на севкупниот ментален развој на различни начини, совет е дапроценката на дете кое не зборува до втората година, да ка направат лекар и логопед.
Логопедот Ирина Денисова Петровна вели дека во дури 90 проценти од случаите логопедите можат да ја утврдат причината за изостанок на говор и да му помогнат на детето да прозбори и ги наведува најчестите причини зошто децата не зборуваат до втората, третата или четвртата година:
Аутизам – симптомите може да се видат веќе после првата година, детето не воспоставува контакт со очите, дури ни со родителите.
Ментално заостанување
Губење на слухот – може да се забележи речиси веднаш по раѓањето или во првите неколку месеци бидејќи детето не реагира на никакви звуци од околината.
Ринолалија – неправилен проток на воздушната струја и се јавува при расцеп на непце или усна, што резултира со назален говор.
Афонија (нарушување на гласните жици) – може да се забележи веднаш по раѓањето, бебето нема глас дури и кога плаче. Често се јавува кај церебрална парализа.
Општа говорна неразвиеност – дијагнозата најчесто се поставува на возраст од две до три години. Детето не комуницира со други деца или расте во двојазично семејство.
Доцнење во психовербалниот развој – дијагнозата обично се поставува на возраст помеѓу две и три години, а најчести причини се тоа што со детето не било доволно разговарано или со него не се разговарало на правилен начин; од различни причини детето не сака или се плаши да зборува (последица на прекумерна заштита или некои социјални или психолошки проблеми во семејството).
Афазија – дијагнозата обично се поставува по третата година, а говорот е изгубен како последица на мозочна повреда или некоја болест. Детето изговарало некои фрази и одеднаш престанало.
Анартрија, дизартрија, апраксија – се забележува по втората година, детето не може да изговара звуци. Понекогаш овие деца имаат проблем да се насмеат, да дуваат и да џвакаат цврста храна. Ова нарушување често се јавува во комбинација со церебрална парализа.
Моторна алалија – се забележува на возраст од околу две и пол години, детето разбира сè, но не може да зборува, не се сеќава, не може да повторува зборови. Оддава впечаток на паметно, емотивно дете кое можете да го разберете и без зборови, често користи гестикулации за да објасни нешто.
Сензорна алалија – на возраст од околу две и пол години, детето зборува на свој, неразбирлив јазик. Наместо да одговара на прашања, тоа често ги повторува (ехолалија), не разбира што му се зборува и често реагира само на мајка му.
Логопедите истакнуваат дека причината за изостанок на говор кај децата често е комбинација од повеќе работи и дека во овие случаи може да биде потребно повеќе време и работа за детето да прозбори.
