Се проценува дека 15,7 милиони деца ширум светот до 2023 година не примиле ниту една редовна вакцина. Милиони деца ги прескокнуваат рутинските вакцинации, а според нова глобална студија овој негативниот тренд би можел да продолжи и во наредните години.
Во текот на изминатите 50 години, рутинските вакцини против болести како што се сипаници, детска парализа и туберкулоза спасиле околу 154 милиони животи, претежно деца под петгодишна возраст, се вели во последниот извештај објавен во медицинското списание „Лансет“.
Меѓутоа, како што покажува истата студија, и богатите и сиромашните земји бележат пад на стапките на вакцинација поради нарушувања на здравствените системи за време на пандемијата Ковид-19 и растечката распространетост на дезинформации за вакцините. Експертите сметаат дека неодамнешните намалувања на глобалната помош ќе ја влошат ситуацијата.
Последиците би можеле да бидат фатални
На пример, процентот на деца кои ја примиле вакцината против морбили (мали сипаници) се намалил во 100 земји помеѓу 2010 и 2019 година, според анализа на 11 видови вакцинации во 204 земји и територии.
Последиците би можеле да бидат фатални. Епидемиите на морбили во Европа и САД во изминатата година усмртија 17 лица и загрозиле илјадници други, објави Еуроњуз.
„Доколку овој тренд не се запре, повеќе деца ќе завршат во болница, ќе претрпат трајни оштетувања и ќе умрат од целосно спречливи болести“, изјави Ендру Полард, раководител на Оксфордската група за вакцини, кој не учествувал во новата студија.
Анализата открила дека милиони деца останале без редовни вакцини поради тешкотиите предизвикани од пандемијата помеѓу 2020 и 2023 година.
Се проценува дека 15,6 милиони деца не ја примиле вакцината против морбили или сите три дози од вакцината против дифтерија, тетанус и голема кашлица, додека 15,9 милиони не ја примиле вакцината против детска парализа, а 9,18 милиони не ја примиле вакцината против туберкулоза.
Иако стапките на вакцинација се генерално повисоки во Европа, ниту таа не е имуна на овие трендови
До 2023 година, постоеле 15,7 милиони таканаречени „невакцинирани деца“ кои веројатно не примиле ниту една вакцина. Ова е значителен пад од 58,8 милиони во 1980 година, но и зголемување во однос на нивото пред пандемијата. Денес, повеќето од овие деца живеат во Африка и Јужна Азија, иако има повеќе од 165.000 невакцинирани деца во Европската Унија и Обединетото Кралство.
Падот на покриеноста со вакцинација продолжува. Иако стапките на вакцинација се генерално повисоки во Европа, таа не е имуна на овие трендови.
Од 2010 година, покриеноста со најмалку една вакцина е намалена во 21 земја, вклучувајќи ги Австрија, Белгија, Кипар, Финска, Франција, Германија, Грција, Италија, Луксембург, Холандија, Шпанија, Шведска и Обединетото Кралство.
„Клучното прашање е како да се подобри достапноста и примената на вакцините во областите со ниска покриеност“, рече Емили Хаузер, главен автор на студијата и истражувач во Американскиот институт за здравствени метрики и евалуација (IHME).
Наодите исто така покажуваат дека клучните глобални здравствени цели веројатно нема да бидат исполнети. Здравствените службеници поставија цел за преполовување на бројот на деца без вакцини помеѓу 2019 и 2030 година, но до 2023 година само 18 земји ја оствариле таа цел.
„Нема безбедност за поединецот без безбедност за сите“
Здравствените експерти предупредуваат дека неодамнешните намалувања на глобалното финансирање за здравството би можеле дополнително да го загрозат постигнувањето на таа цел.
„Низ целиот свет, сè повеќе земји се опустошени од граѓански конфликти и војни, а драстичното намалување на странската помош од страна на богатите земји, како што се САД и Велика Британија, го отежнува доставувањето вакцини до многу заедници“, рече Дејвид Елиман, професор на Универзитетскиот колеџ во Лондон, кој не бил вклучен во истражувањето.
И покрај се, истражувачите повикуваат на обновени инвестиции во кампањи за вакцинација, насочени напори за борба против двоумењето и дезинформациите во врска со вакцините и иницијативи за обнова на довербата на јавноста во здравствените власти.
„Во интерес на сите е оваа ситуација да се подобри“, изјави Дејвид Елиман. „Подобрувањето на здравјето на сите деца не е само морална обврска, туку и прашање на заедничка безбедност: нема безбедност за поединецот без безбедност за сите“.
