21 СЕПТЕМВРИ – СВЕТСКИ ДЕН НА АЛЦХАЈМЕРОВАТА БОЛЕСТ: 7 фази на болеста, крадец на саканите и на спомените

Алцхајмеровата болест е прогресивна, невродегенеративна и неизлечива болест на мозокот која се карактеризира со губење на меморијата, способноста за расудување и промена на личноста

Болеста го добила името по д-р Алоис Алцхајмер, кој во 1906 година забележал промени во мозочното ткиво на жена која починала од невообичаена ментална болест

Од 1994 година, 21 септември се слави како Светски ден на Алцхајмеровата болест. Многу здруженија за Алцхајмерова болест и деменција ширум светот организираат собирање средства и активности и кампањи за подигање на свеста за да го привлечат вниманието на оние во заедницата кои се погодени од Алцхајмерова болест или други видови на деменција (Алцхајмерова деменција).

Алцхајмеровата болест е прогресивна дегенеративна болест на централниот нервен систем во која доаѓа до изумирање на мозочните клетки и последователно губење на мозочните функции. Оваа болест е најчеста причина за деменција кај луѓето постари од 65 години. Првите симптоми на болеста се појавуваат во 60-тите години кај оние пациенти кои ја имаат вообичаената форма на болеста, а кај раниот Алцхајмер симптомите се јавуваат помеѓу 30 до 60 години, но оваа форма на болеста е ретка (деменција и Алцхајмерова болест).

Симптомите на болеста се појавуваат постепено. Првиот и најочигледен симптом на Алцхајмеровата болест е нарушувањето на памтењето, особено на неодамнешните настани, проследено со ментално и физичко влошување, на кој подоцна му се придружува и нарушување на говорот, движењето, сознанието и функционирањето. Се јавуваат потешкотии во организацијата на секојдневниот живот, однесувањето, личноста и интеракцијата со другите.

Првите симптоми на болеста се појавуваат во 60-тите години кај оние пациенти кои ја имаат вообичаената форма на болеста, а кај раниот Алцхајмер симптомите се јавуваат помеѓу 30 до 60 години, но оваа форма на болеста е ретка

Болеста го добила името по д-р Алоис Алцхајмер, кој во 1906 година забележал промени во мозочното ткиво на жена која починала од невообичаена ментална болест. Нејзините симптоми вклучувале губење на меморијата, проблеми со говорот и непредвидливо однесување. Откако таа умрела, тој го анализирал нејзиниот мозок и пронашол многу абнормалности (сега наречени амилоидни плаки) и заплеткани снопови влакна (сега наречени неврофибриларни или тау вртлози).

Симптомите на болеста се појавуваат постепено. Првиот и најочигледен симптом на Алцхајмеровата болест е нарушувањето на памтењето, особено на неодамнешните настани, проследено со ментално и физичко влошување, на кој подоцна му се придружува и нарушување на говорот, движењето, сознанието и функционирањето. Се јавуваат потешкотии во организацијата на секојдневниот живот, однесувањето, личноста и интеракцијата со другите

Во моментов не постои лек за Алцхајмерова болест, иако во последните години е постигнат значителен напредок во развојот и тестирањето на нови форми на лекување. Неколку лекови беа одобрени за третман на лица со Алцхајмерова болест, кои ги намалуваат симптомите на болеста, но не влијаат на нејзиниот напредок.

СЕДУМ ФАЗИ НА АЛЦХАЈМЕРОВАТА БОЛЕСТ

1 Нормално однесување во околината – Алцхајмеровата болест обично започнува тивко, со промени во мозокот кои започнуваат со години пред некој да забележи симптоми.

2 Многу мали промени – во оваа фаза, сè уште нема да се забележи поинакво однесување на лицата со Алцхајмерова болест, но постојат мали индикации, ситуации кои дури ни лекарот не мора да ги забележи. Ова може да вклучува заборавање зборови или губење на работи. Во оваа фаза, суптилните симптоми на Алцхајмерова болест не ја попречуваат способноста за самостојно работење или живеење.

3 Благ пад – се забележуваат главните симптоми на болеста, како што се заборавање на нешто штотуку прочитано, поставување на истите прашања, проблеми со правење планови или организација, проблеми со запомнување на имиња при запознавање нови луѓе.

4 Умерен пад – во овој период, проблемите со размислувањето и расудувањето што се гледаат во фаза 3 стануваат поочигледни и се појавуваат нови проблеми. Доаѓа до заборавање детали за себе, времето и годината, проблеми со готвењето оброк или дури и нарачувањето од менито, проблеми со разбирањето на она што и се кажува на личноста и проблеми со извршувањето на задачите со повеќе чекори.

5 Умерено тежок пад – во оваа фаза доаѓа до губење на поим за тоа каде е личноста и колку е часот. Може да има проблеми со запомнувањето на сопствената адреса, телефонскиот број или местото каде што пораснала личноста. Таа може да се збуни околу тоа каква облека да облече за одредена пригода или сезона.

6 Тежок пад – како што напредува Алцхајмеровата болест, лицето може да препознава лица, но да заборави на имињата. Исто така, може да замени лице со некој друг. Може да се појават и заблуди, како на пример размислување дека мора да оди на работа иако повеќе не работи. Може да има проблеми со одење во тоалет и купатило, како и со голтање и хранење. Кај одреден број пациенти се случува губење на тежината, инфекции на кожата и белите дробови, промени во циклусот на спиење и проблеми со одење.

7 Многу тежок пад – основните способности кај лице со Алцхајмерова болест, како што се јадење, одење и седење, бледнеат во овој период и пациентот станува зависен од друга личност. (WebMD)