ПИШУВА:
Д-р Јасна Јермилова
специјалист педијатар
♦♦♦♦♦♦♦
ВИРУСНИ ИНФЕКЦИИ КАЈ ДЕЦАТА
Повеќе од 90% од акутните болести кои се јавуваат кај децата во претшколска возраст се од вирусна етиологија. Најбројни се вирусите кои го напаѓаат горнореспираторниот тракт и тие се специфични за периодот есен-пролет, додека во летните месеци тоа се вируси со афинитет кон дигестивниот систем. Вирусот е микроорганизам кој живее и се рзмножува во живите клетки. Неговото присуство во човековото тело повлекува адекватен одговор од страна на имунолошкиот систем, со цел негова елиминација и заштита.
Малите деца се особено подложни на вирусни инфекции поради незрелоста на нивниот имунолошки систем. Статистички, во првите шест години од животот, тие се разболуваат од шест до 12 пати годишно од вирусни инфекции.
Топло препорачувам на секој родител да не го носи детето во градинка доколку покажува какви било симптоми на болест. Измерете ја температурата на вашето дете пред градинка, додека е дома, упорно едуцирајте го како правилно да ја одржува личната хигиена, да не ги става предметите во уста, да не дели храна и прибор за храна со друго дете. Облеката и обувките што се носат во градинка да се дезинфицираат по враќањето дома
Вообичаени симптоми што се јавуваат кога се работи за инфекција на горнореспираторниот тракт се:
- запушен нос или секреција од нос;
- кивавица;
- покачена телесна температура;
- воспалено грло;
- кашлица која во почетокот е најчесто сува, надразнителна, за подоцна да настапи разводенување на секретот;
- црвенило и солзење од очите;
- намален апетит;
- умор и летаргичност.
Кај доенчињата, до нивниот шести месец, ретко се развиваат вирусни инфекции затоа што се заштитени со мајчините антитела, доколку исхраната се спроведува преку ексклузивно доење. Преку мајчиното млеко тоа добива и одредени имуноглобулини кои го заштитуваат во тек на првите шест месеци.
Вирусните инфекции на дигестивниот тракт, популистички познати како стомачен вирус, исто така се многу чести во детската возраст, особено кај деца што престојуваат во колективи како градинка или забавиште. Најчести причинители се „рота“ и „адено“ вирус. Патот на инфекцијата е орофекален, преку нечисти раце и предмети или загадена храна. Може да се пренесе и како капкова инфекција.
Карактеристични симптоми при цревните вирози се:
- висока телесна температура;
- повраќање;
- одбивање на храна и течности;
- болка и надуеност на стомакот;
- течни столици повеќе од пет на број.
Притоа, се губи поголема концентрација на вода и електролити што може да доведе до опасна компликција односно дехидратација. За среќа, цревните инфекции предизвикани од бактерии се многу поретки. Тие се манифестираат со многу потешка клиничка слика и тешки дијареи. Ретко со висока телесна температура.
Кај доенчињата, до нивниот шести месец, ретко се развиваат вирусни инфекции затоа што се заштитени со мајчините антитела, доколку исхраната се спроведува преку ексклузивно доење. Преку мајчиното млеко тоа добива и одредени имуноглобулини кои го заштитуваат во тек на првите шест месеци
За разлика од вирусните, кај инфекциите на респираторниот тракт предизвикани од бактерии, болеста почнува нагло со висока температура, болка во грлото со хиперемија или фибрински налепи, неретко со локализирано зголемени лимфни јазли, продуктивна кашлица и отежнато дишење.
Во период на пандемија, со вирусот на КОВИД-19, одреден период, од превентивни причини, беа затворени детските градинки за работа. Во почетокот на месец септември, минатата година, по препорака на Комисијата за заразни болести, истите започнаа со работа. Додека кај еден дел од родителите се јави чувство на радост за повторно враќање на животот на детето во нормала со заминувањето во градинка, кај одреден се појавува сомнеж и страв. Сомнежот е насочен кон прашањето дали детето доколку развие симптоми на покачена телесна температура или стомачни симптоми е болно од вирусот на КОВИД-19 или е некоја друга вирусна инфекција.
Според студија направена во Англија, од 582 деца на возраст од 3 до 13 години позитивни на КОВИД-19 само ¼ имале здравствени проблеми, од нив четири починале и биле на возраст над 10 години, од кои 2 со коморбититети. Од симптомите, најчеста била покачената телесна температура (54%), воспаление на белите дробови се развило кај 25%, а гастроинтестинална симптоматологија кај 22%, додека кај 16% од позитивните деца немало никакви симптоми. Со оглед дека само осум деца од вкупната бројка биле на интензивна нега, заклучокот е дека инфекцијата со вирусот КОВИД-19 кај децата се манифестира како лесно вирусно заболување. Децата кои биле заразени со други вируси манифестирале многу потешка клиничка слика од оние со КОВИД-19. Може да се заклучи дека доколку кај едно дете кое престојува во претшколска установа се јават симптоми на покачена температура, кашлица, стомачна болка или дијареја, повеќе треба да се мисли на друга вирусна инфекција отколку на КОВИД-19.
Детето треба да престојува во градинка, тоа е добро за неговиот психофизички развој и социјализација. Притоа, треба да се создадат услови за негова целосна заштита. Топло препорачувам на секој родител да не го носи детето во градинка доколку покажува какви било симптоми на болест. Измерете ја температурата на вашето дете пред градинка, додека е дома, упорно едуцирајте го како правилно да ја одржува личната хигиена, да не ги става предметите во уста, да не дели храна и прибор за храна со друго дете. Облеката и обувките што се носат во градинка да се дезинфицираат по враќањето дома. Препорачувам детето да се храни здраво, да прима витамини, престојува на чист воздух и, евентуално, супституира со суплементи за ојачување на имунитетот.
Горенаведените препораки се од општо значење за превенција на која било друга вирусна инфекција.