ПИШУВА:
Елена Трајкова
дипломиран логопед
♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
Училиштето и воопшто учењето се важен фактор во развивањето на детскиот говор. Тие помагаат говорот да стане правилен и граматички успеваат правилно да се изразат. Самото дете во овој период се карактеризира со тоа што сака да учи и да совладува повеќе нови зборови
П
ериодот од 6-10 години се карактеризира со тоа што децата почнуваат многу брзо да растат од година во година. Машките деца од 7-мата година се нешто повисоки од девојчињата, но веќе од 8-мата и 9-тата година тие просечно се изедначуваат во висината.
Во периодот од 6 до 10 години се јавува голема потреба за движење и физичка активност и така детето ги усовршува своите движења. Стануваат брзи и спретни, па со леснотија можат да учествуваат во разни спортски активности.
Децата во овој период веќе имаат добро развиен фонд на зборови. Во 8-мата година детето може да користи околу 3,600 зборови во просек, а доколку интелектуално повеќе се развива – фондот на зборови го надминува бројот 3,600.
Училиштето и воопшто учењето се важен фактор во развивањето на детскиот говор. Тие помагаат говорот да стане правилен и граматички успеваат правилно да се изразат. Самото дете во овој период се карактеризира со тоа што сака да учи и да совладува повеќе нови зборови и истите да ги употребува кога зборува. Се случува на постарите да им поставува прашања за се што не му е познато, да изразува љубопитност и да бара објаснување за некој непознат збор.
Кога зборуваат говорот станува разбирлив затоа што тие го надминале периодот кога ги совладале погрешните говорни изрази и се ослободиле од конкретниот начин на размислување. Гледано од физиолошки аспект на развивање на говорот, артикулацијата на сите гласови треба да биде правилна. Кога одат на училиште од часовите по мајчин јазик учат да го развиваат говорот. Се трудат од ситуациониот говор да преминат на користење на контекстен говор.
Родителите исто како и училишната средина се важен фактор за говорниот развој на детето
Оваа фаза на премин од ситуационен во контекстен говор лесно го воспоставуваат на часот по мајчин јазик кога самиот наставник бара од ученикот да направи опис или вербално да објасни некоја појава или настан, а тие да не се поврзани со ситуацијата во моментот.
Така детето се вежба во јазичното изразување и со леснотија ја искажува содржината која се бара од него. На овој начин истовремено и ситуациониот и контексниот говор заедно се развиваат, и тоа спрема потребата што ја има го користи или како ситуационен или како контекстен говор.
Во периодот од 6-10 години детето го користи како говор т.н. писмен говор. Писмениот говор треба да биде осмислен и во себе да содржи и апстрактни содржини покрај конкретната тематика. Колку повеќе се усовршува писмениот говор толку повеќе се зајакнува и усмениот говор.
Темите на нивниот разговор најчесто се однесуваат за настаните од секојдневното живеење (пр. детски активности, училиште, спортски активности и др.)
Родителите исто како и училишната средина се важен фактор за говорниот развој на детето. Доколку родителите се сомневаат во говорниот израз на своето дете тогаш потребно е да се обратат кај стручно лице, логопед.
◊◊◊◊◊
