Во периодот на раст, на децата им се потребни витамини и минерали за енергија, за имуниот систем, за развојот на коските и мускулите, како и за здраво функционирање на нервниот и дигестивниот систем. Понекогаш може да се појави недостаток поради исхраната, побрз раст, болест, чести инфекции или послаба апсорпција на хранливи материи.
Во продолжение ги наведуваме најчестите недостатоци и знаците на кои треба да се внимава.
Недостаток на железо (анемија)
Железото е важно за создавање на црвени крвни зрнца и за пренос на кислород.
Можни знаци:
- замор, поспаност, недостиг на енергија
- бледа кожа или усни
- забрзано чукање на срцето при лесна активност
- раздразливост, послаба концентрација
- кршливи нокти, сува коса
- чести инфекции
- понекогаш желба за невообичаени нешта (на пример, коцка мраз)
Недостаток на витамин Д
Витаминот Д помага во апсорпција на калциумот и развојот на коските.
Можни знаци:
- замор и слабост
- болки во мускулите или коските
- чести настинки и инфекции
- забавен раст
- при потежок и подолготраен недостаток – промени на коските (омекнати коски)
Недостаток на магнезиум
Магнезиумот е важен за работата на мускулите и нервниот систем.
Можни знаци:
- трзање на очните капаци или мускулите
- грчеви во нозете, особено навечер
- нервоза, немир, потешко опуштање
- проблеми со спиење
- замор
Недостаток на калиум
Калиумот ја регулира работата на срцето и мускулите.
Можни знаци:
- мускулна слабост
- брз замор при игра или спорт
- запек
- срцеви аритмии (при посериозен недостаток – неопходна е итна посета на лекар)
Недостаток на витамини од групата Б
Витамините од групата Б влијаат на енергијата, нервниот систем и варењето.
Можни знаци:
- чест замор
- нервоза или раздразливост
- проблеми со концентрацијата
- суви усни и пукање во аглите на устата
- бледа кожа
- послаб апетит
Кога е време за преглед?
Родителите треба да побараат совет од педијатар ако детето:
- изгледа необично уморно подолг период,
- има слаб апетит,
- често е болно,
- забавува со растот,
- или ако родителот забележи промени во расположението или однесувањето.
Педијатарот може да препорача крвни анализи – тоа е најсигурниот начин за проценка на недостаток на витамини и минерали.
Напомена за родителите
Родителите не треба самостојно да им даваат на децата додатоци во исхраната без консултација со стручно лице. Иако витамините и минералите често се сметаат за „безопасни“ бидејќи се достапни без рецепт, нивното неконтролирано земање може да биде штетно, особено за децата. Детскиот организам е помал, почувствителен и поинаку ги обработува хранливите материи отколку организмот на возрасните.
Некои витамини и минерали се таложат во телото — особено витамините A и Д, како и железото. Прекумерниот внес може да предизвика несакани симптоми како мачнина, повраќање, главоболки, болки во коските, па дури и оштетување на црниот дроб.
