„Сите ние имаме одговорност кон сопственото здравје, здравјето на нашите најблиски и идните генерации. Време е за акција – да се едуцираме, да се залагаме за одговорност и да дејствуваме сега. Важно е заедно да создадеме иднина во која антибиотиците ќе останат ефективни алатки во борбата против инфекциите“ е пораката на Светската недела за подигање на свеста за антимикробна резистенција за 2024 година.
Светската недела за рационална употреба на антибиотиците се одбележува веќе неколку години во периодот од 18 до 24 ноември. Причината за оваа кампања главно лежи во намерата да се подигне свесноста за сериозните последици од неконтролираното користење на антибиотиците. Иницијативата ја нагласува потребата од одговорна употреба на антибиотиците, со цел да се спречи појавата на антимикробна резистенција, која претставува глобална закана за јавното здравје.
Честата и неправилна употреба на антибиотици придонесува за зголемување на бројот на бактерии отпорни на антибиотици. Во продолжение, Американската академија за педијатрија посочува на најбитните работи кога станува збор за употребата на антибиотиците кај децата и дава стручен одговор на десет најчести прашања.
Ако вашето дете развие инфекција отпорна на антибиотици, може да биде потребен посебен вид на антибиотик. Понекогаш, овие лекови треба да се даваат интравенски во болница
АНТИБИОТИЦИ ЗА ДЕЦА – ОДГОВОРИ НА 10 НАЈЧЕСТИ ПРАШАЊА
Употребата на антибиотиците кога тие не се вистинскиот лек нема да помогне. Всушност, тоа може да предизвика дури и повеќе штета отколку добро. Зошто? Бидејќи антибиотиците лекуваат само инфекции предизвикани од бактерии – не од вируси. Плус, како и сите лекови, антибиотиците имаат несакани ефекти.
Пред да ви препише антибиотик, вашиот педијатар ќе дознае дали тој е вистинскиот лек за лекување на инфекцијата на вашето дете. Во оваа статија одговараме на најчестите прашања за употребата на антибиотици. Разговарајте со докторот на вашето дете ако имате други прашања.
- Моето дете има навистина лоша настинка. Зошто лекарот не сака да му препише антибиотик?
Речиси секогаш настинките се предизвикани од вируси. Антибиотиците лекуваат само бактерии. Општо земено, најчестите симптоми на настинка, како што се течење на носот, кашлица и конгестија ќе се подобрат без употреба на никакви лекови.
Многу малите деца, особено оние кои одат во градинка, можат да добијат од 6 до 8 настинки годишно.
- Зарем некои настинки не се претвораат во бактериски инфекции? Па зошто да се чека за да се започне со антибиотик?
Во повеќето случаи, бактериските инфекции не следат по вирусни инфекции. Лекувањето на вирусните инфекции со антибиотици речиси никогаш не ги спречува бактериските инфекции; наместо тоа може да предизвикаат дијареја или други несакани ефекти.
- Зарем жолтиот или зелен секрет од носот не е знак за бактериска инфекција?
Жолт или зелен мукус во носот не значи автоматски дека се потребни антибиотици. За време на настинка, нормално е слузта од носот да се згусне и да премине од бистра во жолта или зелена. Ова е најчесто од вирусна инфекција, која може да трае и до 10 дена.
Синузитис е термин што значи воспаление на слузницата на носот и синусите. Вирус или алергија може да предизвика синузитис, а во некои случаи причина може да биде и бактерии.
Вашето дете може да има бактериски синузитис ако ги има овие знаци:
- симптоми на настинка кои траат подолго од 10 дена и не се подобруваат,
- густа жолта или зелена слуз со треска повисока од 39°C најмалку 3 или 4 дена,
- болка во лицето со треска.
Во овие невообичаени ситуации, може да биде потребен антибиотик.
- Зарем инфекциите на уво не се лекуваат со антибиотици?
Најмалку половина од сите инфекции на увото поминуваат без антибиотици. Многу вистински ушни инфекции се предизвикани од вируси и не бараат антибиотици. Дури и некои ушни инфекции предизвикани од бактерии ќе поминат сами по себе без антибиотици. Ако вашиот педијатар верува дека за инфекцијата на увото на вашето дете не му се потребни антибиотици, тој ќе разговара со вас. Тој може да ги препорача најдобрите начини кои можат да помогнат во ублажувањето на болката во увото на вашето дете додека инфекцијата не помине.
Американската академија за педијатрија (ААП) не препорачува клиники во рамки на малопродажни објекти, телемедицински услуги надвор од медицински дом или услуги за акутна нега без педијатриска експертиза за деца помали од 2 години
Бидејќи болката е често првиот и најнепријатниот симптом на инфекција на увото, лекарот на вашето дете ќе предложи лек против болки за да ја олесни болката на вашето дете. Ацетаминофен и ибупрофен се лекови против болки без рецепти кои можат да помогнат да се намали болката. Бидете сигурни дека ја користите вистинската доза за возраста и големината на вашето дете. Во повеќето случаи, болката и треската ќе се подобрат во првите 1 до 2 дена.
Лековите за настинка без рецепт (деконгестиви и антихистаминици) не помагаат во расчистување на инфекциите на увото и не се препорачуваат за мали деца. Капките за уши може да помогнат за болката во увото за кратко време, но секогаш прашајте го докторот на вашето дете дали вашето дете треба да ги користи овие капки.
Лекарот на вашето дете може да препише антибиотици ако вашето дете има повисока температура, посилна болка во увото или инфекција во двете тапанчиња.
- Зарем не се користат антибиотици за лекување на сите болки во грлото?
Не. Повеќето болки во грлото се предизвикани од вируси. Ако вашето дете има болки во грлото, течење на носот и кашлица, најверојатно причината е вирусот. Во овие случаи не треба да се дава тест за „стрептокока“.
Антибиотиците треба да се користат само за лекување на болки во грлото предизвикани од стрептококи од групата А. Инфекцијата предизвикана од овој тип на бактерии се нарекува „стрептококно грло“.
Употребата на антибиотиците кога тие не се вистинскиот лек нема да помогне. Всушност, тоа може да предизвика дури и повеќе штета отколку добро. Зошто? Бидејќи антибиотиците лекуваат само инфекции предизвикани од бактерии – не од вируси. Плус, како и сите лекови, антибиотиците имаат несакани ефекти
Децата под 3 години ретко добиваат стрептококно грло.
Ако лекарот на вашето дете се сомнева дека детето има стрептококно грло врз основа на симптомите, секогаш треба да се прави тест за стрептокока. Ако тестот е позитивен, обично се препишуваат антибиотици.
- Дали антибиотиците предизвикуваат несакани ефекти?
Несакани ефекти се јавуваат кај најмногу 1 од 5 деца кои земаат антибиотик. Несаканите ефекти може да вклучуваат осип, алергиски реакции, гадење, дијареја и стомачна болка. Погрижете се да го известите докторот на вашето дете ако детето имало реакција на антибиотици во минатото.
Понекогаш ќе се појави осип во време кога детето зема антибиотик. Сепак, не сите осипи се сметаат за алергиски реакции. Кажете му на докторот на вашето дете ако забележите осип што личи на копривњак (црвен осип) веднаш по земањето на првата доза на антибиотик; ова може да биде алергиска реакција.
- Колку време е потребно да делува антибиотикот?
Повеќето бактериски инфекции се подобруваат во рок од 48 до 72 часа од почетокот на земање на антибиотикот. Ако симптомите на вашето дете се влошат или не се подобрат во рок од 72 часа, јавете се кај докторот на вашето дете.
- Дали антибиотиците можат да доведат до резистентни бактерии?
Повторната употреба и злоупотреба на антибиотици може да доведе до резистентни бактерии. Резистентни бактерии се бактерии кои повеќе не се убиваат од антибиотиците кои вообичаено се користат за нивен третман. Овие резистентни бактерии исто така може да се шират и на други деца и возрасни.
Антибиотиците треба да се користат само за лекување на болки во грлото предизвикани од стрептококи од групата А. Инфекцијата предизвикана од овој тип на бактерии се нарекува „стрептококно грло“
Важно е вашето дете да користи антибиотик кој е најспецифичен за неговата инфекција, наместо антибиотик кој би лекувал поширок опсег на инфекции.
Ако вашето дете развие инфекција отпорна на антибиотици, може да биде потребен посебен вид на антибиотик. Понекогаш, овие лекови треба да се даваат интравенски во болница.
- Што се антивирусни лекови?
Може да се препише антивирусен лек за деца кои се изложени на поголем ризик да се разболат тешко доколку заболат од грип. За повеќето други вируси кои предизвикуваат симптоми на кашлица и настинка, не постојат антивирусни лекови кои делуваат.
- Како можам безбедно да користам антибиотици?
- Дајте го лекот точно како што е наведено.
- Не користете антибиотик на едно дете за неговото братче или пријател. Може да дадете погрешен лек и да предизвикате штета.
- Чувајте ги антибиотиците и другите лекови на рецепт на безбедно место. Бројте ги и следете го бројот на апчиња што ги имате и заклучете ги.
- Отстранете ги преостанатите антибиотици и други лекови на рецепт.
Имате уште прашања?
Ако имате какви било прашања или грижи за соодветна грижа за вашето дете, разговарајте за нив со вашиот педијатар. Иако може да биде примамливо да одите во блиската клиника по работното време ако вашето дете е болно, вашиот педијатар најдобро го познава вашето дете, ги има медицинските досиеја и е најдоброто место за почеток за совет. Прашајте го вашиот педијатар како би сакал да го контактирате кога ординацијата е затворена.
Американската академија за педијатрија (ААП) не препорачува клиники во рамки на малопродажни објекти, телемедицински услуги надвор од медицински дом или услуги за акутна нега без педијатриска експертиза за деца помали од 2 години.
