Според психолозите, изливите на бес се емоционални епизоди кај малите деца за време на кои тие изразуваат силни емоции како лутина, фрустрација, тага или разочарување. Овие испади можат да траат и до 15 минути, а децата можат бесот да го манифестираат преку плачење, врескање, удирање, фрлање предмети, одбивање да се движат или задржување на здивот.
Тие често произлегуваат од фрустрација, глад, замор или чувство на неспособност да ги изразат своите потреби, особено кај деца под три години кои штотуку учат да ги комуницираат своите потреби и развиваат вештини за емоционална регулација. Важно е да се напомене дека овие испади ќе се намалуваат како што детето расте и ги развива своите јазични, емоционални и контролни вештини. Ако изливите на бес продолжат и по одредена возраст, тоа може да укажува на проблеми со управувањето со емоциите.
Значи, родителите имаат клучна улога да им помогнат на децата да ја совладаат лутината, да ги учат за емоциите, нивното процесуирање и здравото соочување со бесот. Социјалниот работник, кој исто така работи како терапевт во приватна пракса, Мајкл Валехо, споделува неколку стратегии за управување со испадите на бес кај малите деца.
- Учете ги за емоциите
Малите деца често доживуваат големи емоции, но сè уште не научиле да ги искажуваат со зборови. Затоа, важно е родителите да користат зборови што ги опишуваат чувствата кога разговараат со децата. „На пример, вербализирајте ги вашите емоции и објаснете зошто ги чувствувате. Така можете да кажете: „Се чувствувам среќно затоа што одиме во зоолошка градина“, објаснува Валехо.
Важно е да ги учите за емоциите бидејќи тоа им помага да ги подобрат нивните комуникациски вештини и им овозможува да зборуваат за нивните потреби, желби и грижи.
- Поттикнете позитивно однесување
„Пофалете го и наградете го вашето дете кога примерно се однесува или покажува позитивни реакции на стресот“, советува социјалниот работник. На пример, можеме да ги пофалиме кога ќе се смират по испадот на бес и да кажеме: „Горд сум на тоа како се смири“.
Валехо напоменува дека родителите не треба да се попуштат на изливите на бес, бидејќи тоа ги учи децата дека тоа е ефикасен начин да го добијат она што го сакаат.
- Останете мирни
Може да биде тешко да се остане смирен, особено ако сме преоптоварени, но важно е да се запамети дека децата немаат изливи на бес за да да не вознемират. Сепак, ако останеме смирени, можеме да спречиме ескалација на ситуацијата.
- Користете пренасочување
„Пренасочувањето е ефикасна стратегија која може да ви помогне да го насочите однесувањето на вашето дете кога ќе почувствувате дека се подготвува излив на бес“, вели Валехо. На пример, ако деетето видело играчка во продавница, а не може да ја добие, треба да му го пренасочиме вниманието.
„На пример, кажете: „Не е добро да си бесен затоа што не можеш да имаш играчка. Погледни, тамиу има многу шарени кутии. Да ги именуваме боите?“, објаснува тој.
- Понудете избори
Валехо објаснува: „Можете да избегнете напади на бес, давајќи му можности на вашето дете кои го поттикнуваат и му даваат чувство на контрола“. Откако ќе ја признаеме нивната фрустрација, можеме да им понудиме избор кој одговара на ситуацијата. Значи, ако имаат испади на бес затоа што е време да го напуштат игралиштето, нивните опции може да бидат одење и уживање во ужина дома или одење по пет минути откако ќе го искористат тобоганот.
Управувањето со нападите на бес вклучува рано подучување на детето за емоциите, зајакнување на позитивното однесување и смирена комуникација.
„Ако се чувствувате преоптоварено, запомнете дека изливите на бес се нормална фаза низ која поминуваат малите деца“, заклучува Валехо.
