Зборови кои никогаш не треба да им ги кажувате на децата

Кога го нарекуваат своето дете со погрдни имиња, родителите можеби да веруваат дека тоа ќе ги мотивира да се однесуваат подобро, да бидат уредни, поучтиви или повеќе да учат, но детето ги впива тие зборови и гради слика за себе врз нив.

„Ако се сеќавате колку лошите зборови ве повредувале кога сте биле дете, зошто некогаш би им ставиле етикети на вашите деца што би можеле да ги повредат? Зошто вашето дете би го нарекле неуредно, лажго, глупаво, ужасно и слично“, прашува Шерон Силвер, експерт за ран развој и поборник на концептот на проактивно родителство.

Дали родителите кои го прават ова веруваат дека таквите придавки ќе променат нешто кај нивните деца или ќе им помогнат да го поправат своето однесување? Дали такво нешто може да биде ефективно?

„Лошо“ момче

Шерон Силвер опишува ситуација во продавница, кога слушнала како мајка мирно и тивко го прашува нејзиниот син: „Дали си лошо момче?“ Детето се обидело да се оддалечи од мајка си, како да сакало да го избегне осилото на нејзините зборови, но не можело. Тажно ја спуштило главата и рекло „Да“.

Лицето на тоа момче ја раскажува целата приказна. Очигледно беше дека ова не е првпат мајка му да му ги кажува тие зборови. Можеше да се види како момчето ја впива оваа порака и како таа станува дел од начинот на кој тој ќе се доживува себеси, сега и во иднина – јас сум лоша, ужасна личност.

Детето верува во пораките на родителите

Повеќето од нас се сеќаваат колку нè повредувало кога врсниците не нарекувале со имиња и замислете колку е полошо кога родителите го прават тоа на детето. Кога личноста за која детето верува дека е секогаш во право, неговата сакана мама или тато, ќе му стави таква етикета, тоа само ја прифаќа и се дефинира според неа. Повредата е толку длабока што е потребно многу репрограмирање за да се промени нешто.

„Зошто дури и употребуваме груби зборови? Постојат многу подобри начини да се поттикне детето навистина да се промени“, вели Шерон Силвер и предлага три прашања за подобрување на однесувањето на децата:

Кога вашето дете се однесува лошо, обидете се да го прашате дали тоа што го направило било љубезно. Дали било безбедно? Дали било пристојно? Овие три прашања можат да иницираат процес на промена и подука – без категоризирање или етикетирање.