Постојано слушаме за нови варијанти на Ковид-19, а социјалните мрежи се преполни со најразлични информации, коментари и шпекулации, сè потешко е да се направи јасна разлика меѓу симптомите на ковид и оние на обична настинка. Болно грло, течење на носот или кашлица – сега повеќе од кога било може да предизвикаат збунетост и загриженост: дали станува збор за сезонска настинка, која поминува за неколку дена, или за нова варијанта на коронавирусот, која бара поголема претпазливост и внимание?
Во ваква ситуација, стручњаците потсетуваат дека иако симптомите често се преклопуваат, постојат нијанси кои можат да помогнат во препознавањето, а тестирањето останува најсигурниот начин за потврда.
Што ја предизвикува настинката, а што ковид?
„Настинката ја предизвикуваат многу различни вируси, но најчестиот виновник е риновирусот, кој лесно се ‘одомаќинува’ во вашиот нос и грло,“ објаснува д-р Чун Танг од приватниот здравствен центар Pall Mall Medical во Велика Британија. „Ковид од друга страна, го предизвикува еден специфичен вирус – SARS-CoV-2, вид на коронавирус“, пренесува Хина.
Stratus (XFG) и Nimbus (NB.1.8.1) се некои од најновите варијанти на омикрон-сојот на коронавирусот, кои последниве недели се најчесто споменувани во медиумите. Stratus најчесто се поврзува со засипнатост и замор, а Nimbus со чувство на ‘жилет во грлото’ и со дигестивни симптоми како гадење и надуеност
„И двата ги напаѓаат дишните патишта, но ковид има тенденција да навлезе подлабоко, понекогаш зафаќајќи ги белите дробови, па дури и други органи.“
Што е новата варијанта на ковид и по што се разликува?
Stratus (XFG) и Nimbus (NB.1.8.1) се некои од најновите варијанти на омикрон-сојот на коронавирусот, кои последниве недели се најчесто споменувани во медиумите.
„Stratus најчесто се поврзува со засипнатост и замор, а Nimbus со чувство на ‘жилет во грлото’ и со дигестивни симптоми како гадење и надуеност,“ вели д-р Бруно Силвестер Лопес, професор по микробиологија на Универзитетот во Тиссајд, Велика Британија. „Двете варијанти се многу заразни, но не се поопасни од претходните.“
Како се шират ковид и настинката?
„Двете болести најчесто се шират преку капки што се исфрлаат при кашлање, кивање или дури и при зборување,“ објаснува д-р Танг. „Ковид, меѓутоа, може да се шири и преку ситни честички во воздухот – аеросоли – кои остануваат подолго во затворен простор, особено ако е непроветрен или преполн со луѓе.“
„Значи, за настинката обично е потребен поблизок контакт за да се заразите, додека ковид може ‘да ви се прикраде’ и од другата страна на просторијата, ако немате среќа.“
Дали симптомите на настинка и ковид се разликуваат?
Настинката и ковидот понекогаш е тешко да се разликуваат, бидејќи многу симптоми се слични. „И кај двете состојби може да имате болно грло, течење или затнат нос, кивање и кашлање,“ вели Танг. „Меѓутоа, ковид може да предизвика и покачена температура, замор, болки во мускулите и карактеристичен губиток на вкус или мирис – иако тоа е поретко кај поновите варијанти.“
„Исто така, ковидот почесто ве ‘соборува од нозе’, како да ве прегазил камион, додека настинката обично не е толку исцрпувачка.“
Колку траат симптомите?
„Симптомите на настинката обично траат од една недела до десет дена,“ објаснува Лопес. „Кај ковид тие траат и до две недели, а кај некои луѓе и подолго – дури со месеци.“ „Ковидот може да доведе и до посериозни компликации, како воспаление на белите дробови или таканаречен ‘долг ковид’, кој зафаќа повеќе системи во организмот, не само респираторниот.“
Дали се разликува начинот на лекување?
„Настинката најчесто се ублажува со одмор, внес на повеќе течности и лекови без рецепт – како парацетамол или деконгестанти,“ вели Танг. „Благите случаи на ковид се третираат на сличен начин, но кај лица од ризични групи може да се препишат антивирусни лекови.“
Дали треба сепак да се тестирате на ковид?
„Да, особено ако не се чувствувате добро, работите со ранливи групи – како во здравство или во домови за стари лица – или ако сакате да го спречите пренесувањето на вирусот на членови на семејството кои би можеле да бидат изложени на ризик,“ вели Танг.
На матичен лекар треба да се обратите ако имате висока температура што не се намалува, ако тешко дишете, ако имате болка во градите или ако симптомите траат повеќе од 10 до 14 дена без подобрување
„Брзи антигенски тестови може да се купат во аптеки или онлајн. Тестирањето помага да донесете информирана одлука – на пример, дали треба да останете дома ако сте позитивни.“
Кога треба да се обратите на матичен лекар?
„На матичен лекар треба да се обратите ако имате висока температура што не се намалува, ако тешко дишете, ако имате болка во градите или ако симптомите траат повеќе од 10 до 14 дена без подобрување,“ советува Танг.
„Особено кај ковид – побарајте помош веднаш ако чувствувате недостаток на воздух или ако ви опаѓа нивото на кислород во крвта. Секогаш верувајте му на инстинктот – ако сте загрижени, побарајте лекарска помош.“
Како да се заштитите од настинка или ковид во ова време од годината?
„Мијте ги рацете редовно, проветрувајте ги просториите и избегнувајте често допирање на лицето,“ советува Танг. „Избегнувајте близок контакт со луѓе кои очигледно се болни, а ако вие не се чувствувате добро – бидете внимателни кон другите, останете дома и одморете.“ „Кај ковид, вакцинацијата со најновите препорачани вакцини за тековните варијанти дава одлична заштита. Не потценувајте ја важноста на добриот сон, урамнотежената исхрана и редовната физичка активност“.
