Појавата на нова варијанта на коронавирусот веднаш ја доведе во прашање ефикасноста на заштитата на постоечките вакцини. Но, што значи ова за оние кои се комплетно вакцинирани (со две дози)?
Сите достапни вакцини функционираат на тој начин што го учат имунолошкиот систем како да се бори против шилестиот протеин во вирусот, а варијантата B 1.1.529 (омикрон) има повеќе од 30 мутации само на шилестиот протеин. Ако на овие мутации се гледа како на нова можност за зголемена инфективност и преносливост, што му дава на вирусот поголема способност да го заобиколи имунитетот, тогаш се работи за многу сложена варијанта со мутации кои не се регистрирани претходно, па затоа е тешко да се предвидат импликациите на текот на пандемијата и имунитетот. Сепак, експертите веруваат дека вакцините и понатаму ќе нудат високо ниво на заштита од тешка клиничка слика која доведува до хоспитализација и смртни случаи.
Сепак, со сите овие промени, и понатаму ќе постои ситуација во која антителата и Т-клетките, произведени од претходна инфекција или вакцинација, ќе можат да одговорат на вирусот.
Лондонскиот професор по имунологија Дени Алтман вели дека информациите што доаѓаат од Африка откриваат дека работите не изгледаат толку сериозно, а луѓето кои завршуваат на болничко лекување најчесто се невакцинирани. Тој додава дека тука се и Т-клетките кои го препознаваат и напаѓаат вирусот и ги учат Б-клетките за ризикот со кој се соочуваат.
„Сите мислиме дека Т-клетките некако можат да ја препознаат разликата помеѓу варијантите и дека се многу поотпорни па можат да обезбедат заштита“, додава Алтман. Но прашање е колкава заштита обезбедуваат.
Eкспертите веруваат дека вакцините и понатаму ќе нудат високо ниво на заштита од тешка клиничка слика која доведува до хоспитализација и смртни случаи
Засега знаеме дека луѓето кои биле два пати вакцинирани може да се заразат со делта сојот, но шансите се три пати помали отколку кај невакцинираните. Поважно е да се додаде дека луѓето кои се вакцинирани имаат приближно и до 9 пати помали шанси да умрат дури ако се заразат. Но, се чини полесно е да се заразиме со оваа нова варијанта, а проф. Пол Морган, имунолог, додава дека не смета дека во овој случај се работи за целосно губење на имунитетот, туку за ослабен имунитет. Со оглед на ова, вакцинирањето со трета доза е сигурно добра идеја, додава Морган.
За луѓето кои биле вакцинирани и се заразиле со делта сојот, сликата е подобра. „Ако сте примиле две дози од вакцината и сте се заразиле со делта сојот, па сте се опоравиле, тогаш знаете дека имате многу широк и многу добар имунитет кој ќе ја покрие секоја варијанта“, вели Дејвид Метјус, професор на Универзитетот во Бристол. Во овој случај, лицето било изложено на вирусот (преку делта сојот) и протеинот од првиот, оригинален сој. „Тоа значи дека имате одговор на антитела што ги покрива и стариот и новиот сој и има многу широк одговор на Т-клетките, не само против шилестиот протеин, туку и против сите протеини што го сочинуваат SARS-CoV-2“.
Најголем проблем се невакцинираните.
„Ако се во право и ако овој сој се шири многу побрзо од делта сојот, а изгледа дека е така, ќе се случи да се прошири така што ќе ги најде невакцинираните и ќе ги смести во болница, а тоа повторно ќе ги фрли сите на колена – па се ќе биде затворено ако болниците повторно се преполнат“, додава Метјус.
Причина за оптимизам
Првата е тоа што не знаеме како ќе се однесува оваа варијанта во средина каде што има многу вакцинирани, а можно е оние кои примиле две дози, и евентуално трета, да бидат заштитени “, додава д-р Питер Инглиш. „Исто така, можно е да имаме помала заштита од постоечките вакцини кога станува збор за новата варијанта. Во моментов немаме доволно информации за да можеме да го тврдиме тоа“.