ПИШУВА:
Прим. д-р Соња Петровска
педијатар-пулмоалерголог
♦♦♦♦♦♦♦
Интолеранција на храна и други реакции
Интолеранција на храна или реакција на некоја супстанца од храната, може да предизвика исти знаци и симптоми како алергија на храна – како гадење, повраќање, грчеви и дијареја. Во зависност од видот на интолеранција на храна, можеби ќе може да се внесе мала количина од одредена храна, без реакција. Спротивно на тоа, ако постои вистинска алергија на храна, внес и на мала количина на храна може да предизвика алергиска реакција.
Еден од потешките аспекти на дијагностицирање на интолеранција на храна е дека некои луѓе не се чувствителни на самата храна, туку на супстанција или состојка што се користи во подготовката на храната.
Вообичаени состојби кои можат да предизвикаат симптоми што се слични на алергија на храна вклучуваат:
• Отсуство на ензим кој е потребен за потполно да се разгради храната. Можеби, организмот не создава соодветни количини на некои ензими потребни за да се свари одредена храна. Недоволните количини на ензимот лактаза, на пример, ја намалуваат способноста за варење на лактоза, главен шеќер во млечните производи. Интолеранцијата на лактоза може да предизвика надуеност, грчеви, дијареја и гасови во стомакот.
• Труење со храна. Понекогаш труењето со храна може да имитира алергиска реакција. Бактериите во расипаната туна и другите риби исто така можат да создадат токсин што предизвикува штетни реакции.
• Чувствителноста кон адитиви за храна. Некои луѓе имаат дигестивни реакции и други симптоми после јадење одредени адитиви за храна. На пример, сулфитите кои се користат за зачувување на сувото овошје, конзервираните производи и виното може да предизвикаат напади на астма кај чувствителни луѓе.
Еден од потешките аспекти на дијагностицирање на интолеранција на храна е дека некои луѓе не се чувствителни на самата храна, туку на супстанција или состојка што се користи во подготовката на храната
• Хистаминска токсичност. Одредени риби, како што се туна или скуша, кои не се соодветно чувани во фрижидер и кои содржат големи количества бактерии, исто така, може да содржат високо ниво на хистамин, што предизвикува симптоми слични на оние кај алергијата на храна. Наместо алергиска реакција, ова е познато како хистаминска токсичност или труење со скромбоид.
• Целијачна болест. Додека целијачната болест понекогаш се нарекува и алергија на глутен, тоа не резултира со анафилакса. Како алергија на храна, таа вклучува одговор на имунолошкиот систем, но тоа е единствена реакција која е посложена од едноставна алергија на храна.
Оваа хронична дигестивна состојба се активира со јадење глутен, протеин што се наоѓа во лебот, тестенини, колачиња и многу други јадења што содржат пченица, јачмен или ‘рж.
Ако имате целијачна болест и јадете храна која содржи глутен, се јавува имуна реакција која предизвикува оштетување на површината на тенкото црево, што доведува до неспособност за апсорбција на одредени хранливи материи.
Фактори на ризик
Факторите на ризик од алергија на храна вклучуваат:
• Семејна историја. Постои зголемен ризик од алергии на храна ако астма, егзема, уртикарија или алергии како што е поленска треска се чести во едно семејство.
• Други алергии. Ако веќе постои алергија на една храна, можеби постои зголемен ризик да се јави алергија на друга. Слично на тоа, ако имате други видови на алергиски реакции, како на пример, поленска треска или егзема, ризикот од алергија на храна е поголем.
• Возраст. Алергиите на храна се почести кај децата, особено кај малите деца и доенчињата. Како што детето расте, неговиот дигестивен систем созрева и неговото тело е помалку веројатно да апсорбира храна или компоненти на храна кои предизвикуваат алергии.
За среќа, децата обично ги надминуваат алергиите на млеко, соја, пченица и јајца. Тешки алергии и алергии на јаткасти плодови и школки се со поголема веројатност да бидат доживотни.
• Астма. Астма и алергија на храна најчесто се јавуваат заедно. Кога ќе се појават симптоми на алергија на храна, тогаш симптомите на астма имаат поголема веројатност да бидат сериозни.
Фактори кои можат да го зголемат ризикот од развој на анафилактична реакција:
– позитивна анамнеза за астма;
– помали деца или деца тинејџери;
– одложена употреба на епинефрин во лекување на симптомите на алергија на храна;
– ако нема податок за уртикарија или други кожни промени.
Компликации
Компликациите од алергија на храна може да вклучуваат:
• Анафилакса. Ова е опасна по живот алергиска реакција.
• Атопичен дерматитис (егзема). Алергијата на храна може да предизвика реакција на кожата, како што е егзема.
Во наредното продолжение:
Прим. д-р Соња Петровска: Превенција на алергиска реакција и мерки на претпазливост ако вашето дете има алергија на храна
◊◊◊◊◊◊◊
