Клучни точки
- Развојот се однесува на физичкиот и емоционалниот раст на детето и на неговото учење да комуницира, размислува и социјализира.
- Позитивните искуства и топлите, грижливи односи во првите 5 години се клучни за развојот на детето.
- Во раните години, главниот начин на учење и развој на вашето дете е преку игра и интеракција со вас.
- Други фактори кои влијаат на развојот се гените, исхраната, физичката активност, здравјето и заедницата.
Ран детски развој. „Развој“ значи промени во физичкиот раст на вашето дете, но исто така и во неговиот социјален, емоционален, однесувачки, когнитивен и комуникациски развој. Сите овие области се поврзани, и секоја зависи од и влијае на другите.
Во првите пет години од животот, позитивните искуства и топлите, грижливи односи го поттикнуваат развојот на детето, создавајќи милиони врски во неговиот мозок. Всушност, мозокот на детето развива врски побрзо во првите пет години отколку во кој било друг период од животот. Ова е времето кога се поставуваат темелите за учење, здравје и однесување во текот на целиот живот.
- Бебињата се раѓаат подготвени за учење, а нивниот мозок се развива преку користење. Стимулирачките и грижливи средини со многу различни активности им даваат на децата многу можности за игра, развој и учење, како и шанси да го вежбаат она што го научиле.
Односите: темел на развојот на детето
Односите на децата влијаат на сите области и фази на нивниот развој. Всушност, негуваните односи се темел на здравиот развој на детето.
Преку топли, грижливи односи, вашето дете учи важни информации за себе и за светот околу него. На пример, вашето дете учи дека е сакано, безбедно и заштитено. Исто така, учи што се случува кога ќе заплаче, ќе се насмее или ќе постави прашање.
Генерално, развојот се одвива по ист редослед кај повеќето деца, но вештините можат да се развијат во различно време. На пример, децата обично прво учат да стојат, а потоа да одат. Но, ова може да се случи кога било помеѓу 8 и 18 месеци старост
Вашето дете исто така учи набљудувајќи ги односите меѓу другите луѓе – на пример, гледајќи како вие се однесувате со другите членови на семејството или пријателите. Ова учење е темел за развојот на однесувањето, комуникациските, социјалните и другите вештини на вашето дете.
- Односот на вашето дете со вас е еден од најважните односи во неговиот живот. Важни се и односите со другите членови на семејството, негувателите, воспитувачите во раното детство и другите деца.
Играта: како се случуваат развојот и учењето
Во раните години, играта е главниот начин на учење и развој на децата.
Играта е забава за вашето дете. Исто така, му дава можност да истражува, набљудува, експериментира и решава проблеми. Вашето дете ќе има потреба од ваша поддршка и охрабрување за да го направи ова. Но, важно е да постигнете рамнотежа помеѓу поддршката на вашето дете и дозволувањето да пробува работи самостојно и понекогаш да прави грешки. Откривањето како функционира светот самостојно е важен дел од учењето на вашето дете.
Доволно време посветено на играње, зборување, слушање и интеракција со вас му помага на вашето дете да научи клучни животни вештини. Овие вештини вклучуваат комуникација, размислување, решавање проблеми, движење и дружење со други луѓе и деца.
- Играта е одличен начин за градење односи. Кога си играте со вашето дете, му испраќате едноставна порака – „важен/а си ми“. Оваа порака им помага на децата да научат кои се и каде припаѓаат во светот.
Други фактори кои го обликуваат развојот на детето
Гените на вашето дете, како и други фактори како што се здравата исхрана, физичката активност, здравјето и соседството во кое живеете, исто така влијаат на неговиот развој.
Во раните години, играта е главниот начин на учење и развој на децата
- Здрава исхрана
Здравата храна му дава на вашето дете енергија и хранливи материи потребни за раст и развој. Исто така, му помага да развие сопствен вкус. Здравите семејни навики во исхраната во раните години можат да создадат добри навики за цел живот.
- Физичка активност
Физичката активност е клучна за здравјето на вашето дете. Ја поттикнува неговата подвижност, развива моторни вештини, помага во размислувањето и му дава можност да го истражува светот. Затоа, вашето дете има потреба од многу можности за активна игра, вклучувајќи игра на отворено.
- Здравје
Негуваните односи се темел на здравиот развој на детето. Преку топли, грижливи односи, вашето дете учи важни информации за себе и за светот околу него. На пример, вашето дете учи дека е сакано, безбедно и заштитено. Исто така, учи што се случува кога ќе заплаче, ќе се насмее или ќе постави прашање
Минорни детски болести како настинки, инфекции на ушите и гастроентеритис генерално немаат долгорочни последици врз развојот. Но, попреченост, развојно задоцнување и хронични или долготрајни состојби можат да имаат влијание врз развојот. Здравствените и стручните лица можат да ви помогнат да ја разберете состојбата на вашето дете и како таа влијае на развојот.
- Соседство и локална заедница
Развојот на вашето дете се поддржува преку позитивни односи со пријателите и соседите, како и пристап до игралишта, паркови, продавници и локални услуги како што се детски градинки, групи за играње, предучилишни установи, здравствени центри и библиотеки.
Развој на детето: разлики помеѓу децата
Генерално, развојот се одвива по ист редослед кај повеќето деца, но вештините можат да се развијат во различно време. На пример, децата обично прво учат да стојат, а потоа да одат. Но, ова може да се случи кога било помеѓу 8 и 18 месеци старост.
Затоа, ако се прашувате дали развојот на вашето дете е на вистинскиот пат, запомнете дека развојот се случува постепено. Разликите меѓу децата најчесто не се причина за загриженост.
- Ако чувствувате дека нешто не е во ред со развојот на вашето дете, верувајте му на својот инстинкт и побарајте помош навреме. Обратете се кај патронажна сестра, матичен лекар или педијатар.
Да се биде родител
Без разлика дали сте родител, баба, дедо, згрижувач или хранител, вие секогаш учите. Во ред е да бидете сигурни во она што го знаете, но исто така е во ред да признаете дека нешто не знаете и да побарате помош.
Исто така, важно е да се грижите за себе. Кога сте физички, ментално и емоционално добро, можете да му дадете на вашето дете љубов и внимание кои му се потребни за да расте и да напредува.
Запомнете дека дел од грижата за себе е да побарате помош, особено ако се чувствувате под стрес, анксиозно или лутo. Постојат многу луѓе кои можат да ве поддржат вас и вашето дете, вклучувајќи го вашиот партнер, пријатели, роднини, патронажна сестра и матичен лекар. (Raising Children Network)
