Во текот на изминатата година, витаминот Д стана главна тема, со повеќе студии кои сугерираат врска помеѓу ниските нивоа на витамин Д и зголемениот ризик од заразување со Ковид-19 или развој на потешки симптоми од вирусот. За жал, недоволното ниво на витамин Д влијае на повеќе луѓе отколку што може да претпоставите – студија од 2011 година објавена во журналот „Nutrition Research“ открива дека меѓу 4.495 возрасни кои биле проучувани, приближно 42% имале недостаток на витамин Д.
Недостатокот на витамин Д кај децата може да предизвика рахитис
Витаминот Д е неопходен од неколку причини, вклучително и одржување на здрави коски и заби. Исто така, може да заштити од низа болести и состојби, како што е дијабетес тип 1.
И покрај своето име, витамин Д не е витамин, туку прохормон или претходник на хормон.
Витамините се хранливи материи што телото не може да ги создаде, и затоа едно лице мора да ги консумира преку исхраната. Сепак, телото може да произведе витамин Д.
Во оваа статија ги разгледуваме придобивките од витамин Д, што се случува во организмот кога луѓето не внесуваат доволно и како да се зајакне внесот на витамин Д.
Преглед од 2019 сугерира дека бремените жени кои имаат недостаток на витамин Д може да имаат поголем ризик од развој на прееклампсија и предвремено породување. Лекарите исто така го поврзуваат слабиот статус на витамин Д со гестациски дијабетес и бактериска вагиноза кај бремени жени
ПРЕДНОСТИ
Витаминот Д има повеќе улоги во организмот. Помага во:
- промовирање на здрави коски и заби;
- поддршка на имунитетот, мозокот и нервниот систем;
- регулирање на нивото на инсулин и поддршка на управување со дијабетес;
- поддршка на функцијата на белите дробови и кардиоваскуларното здравје;
- влијае врз изразот на гените вклучени во развојот на рак.
- Здрави коски
Витаминот Д игра значајна улога во регулирањето на калциумот и одржувањето на нивото на фосфор во крвта. Овие фактори се од витално значење за одржување на здрави коски.
На луѓето им треба витамин Д за да им овозможи на цревата да стимулираат и апсорбираат калциум и да го повратат калциумот што бубрезите инаку би го излачиле.
Недостаток на витамин Д кај децата може да предизвика рахитис.
Слично на тоа, кај возрасните, дефицитот на витамин Д се манифестира како остеомалација или омекнување на коските. Остеомалацијата резултира со слаба коскена густина и мускулна слабост.
Недостаток на витамин Д може да се претстави и како остеопороза, за која над 53 милиони луѓе во САД или бараат третман или се соочуваат со зголемен ризик.
- Намален ризик од грип
Преглед од 2018 година на постоечко истражување сугерираше дека некои студии откриле дека витаминот Д има заштитен ефект против вирусот на грип. Сепак, авторите разгледале и други студии каде витаминот Д немал ваков ефект врз ризикот од грип и грип. Затоа, потребно е понатамошно истражување за да се потврди заштитниот ефект на витамин Д врз грипот.
- Здрави доенчиња
Недостаток на витамин Д има врска со висок крвен притисок кај децата. Една студија од 2018 година открила можна врска помеѓу ниските нивоа на витамин Д и вкочанетоста во артериските sидови на децата.
Американската академија за алергија, астма и имунологија (AAAAI) сугерира дека доказите укажуваат на поврзаност помеѓу ниското изложување на витамин Д и зголемениот ризик од алергиска сензибилизација.
Еден пример за ова се децата кои живеат поблиску до екваторот и имаат пониски стапки на прием во болница заради алергии, плус помалку рецепти за епинефрински автоинјектори. Тие имаат и помала веројатност за алергија на кикиритки.
AAAAI, исто така, го истакнува и австралиското истражување за внес на јајца. Јајцата се чест ран извор на витамин Д. Децата кои започнале да јадат јајца по 6 месеци имаат поголема веројатност да развијат алергии на храна отколку децата кои започнале на возраст од 4-6 месеци.
Сончање со заштитен фактор (SPF) од 30 може да ја намали способноста на организмот да го синтетизира витаминот за 95% или повеќе. Покривањето на кожата со облека може исто така да го инхибира производството на витамин Д
Понатаму, витаминот Д може да ги подобри антиинфламаторните ефекти на глукокортикоидите. Оваа придобивка го прави потенцијално корисен како терапија за поддршка за луѓе со стероидна резистентна астма.
- Здрава бременост
Преглед од 2019 сугерира дека бремените жени кои имаат недостаток на витамин Д може да имаат поголем ризик од развој на прееклампсија и предвремено породување.
Лекарите исто така го поврзуваат слабиот статус на витамин Д со гестациски дијабетес и бактериска вагиноза кај бремени жени.
Исто така е важно да се напомене дека во една студија од 2013 година, истражувачите ги поврзаа високите нивоа на витамин Д за време на бременоста со зголемен ризик од алергија на храна кај детето во текот на првите 2 години од животот.
НЕДОСТАТОК
Иако телото може да создаде витамин Д, недостаток може да се појави од многу причини.
Причини
Тип на кожа: Потемна кожа, на пример, и сончање, ја намалуваат способноста на телото да апсорбира ултравиолетово зрачење Б (УВБ) зраци од сонцето. Апсорбираната сончева светлина е неопходна за кожата да произведе витамин Д.
Сончање: Сончање со заштитен фактор (SPF) од 30 може да ја намали способноста на организмот да го синтетизира витаминот за 95% или повеќе. Покривањето на кожата со облека може исто така да го инхибира производството на витамин Д.
Бебињата кои се на ексклузивно доење имаат потреба од додаток на витамин Д
Географска локација: Луѓето кои живеат на северна географска ширина или области со големо загадување, работат во ноќни смени или се врзани за дома треба да се стремат кон консумирање витамин Д од извори на храна секогаш кога е можно.
Доење: Доенчиња кои се на ексклузивно доење имаат потреба од додаток на витамин Д, особено ако имаат темна кожа или минимално изложување на сонце. Американската академија за педијатрија препорачува сите доенчиња да добиваат 400 меѓународни единици (IU) на ден орален витамин Д.
Иако луѓето можат да земаат додатоци на витамин Д, најдобро е да се добијат какви било витамини или минерали преку природни извори секогаш кога е можно.
СИМПТОМИ
Симптоми на недостаток на витамин Д може да вклучуваат:
- редовно разболување или инфекција
- замор
- болка во коските и грбот
- слабо расположение
- нарушено заздравување на раните
- опаѓање на косата
- болка во мускулите
Ако недостаток на витамин Д продолжи подолго време, тоа може да резултира со компликации, како што се:
- кардиоваскуларни состојби
- автоимуни проблеми
- невролошки заболувања
- инфекции
- компликации во бременоста
- одредени видови на рак, особено рак на дојка, простата и дебело црево.
ИЗВОРИ НА ВИТАМИН Д
Добивањето доволно сончева светлина е најдобриот начин да му помогнете на телото да произведе доволно витамин Д. Изобилството извори на храна на витамин Д вклучува:
- масна риба, како што се лосос, скуша и туна
- жолчки од јајце
- сирење
- говедски црн дроб
- печурки
- збогатено млеко
- збогатени житарки и сокови
РИЗИЦИ
Горната граница што здравствените работници ја препорачуваат за витамин Д е 4.000 IU на ден за возрасни. Сепак, Националниот институт за здравство (NIH) вели дека токсичноста на витамин Д е малку веројатна при внесување под 10.000 IU на ден.
Прекумерната потрошувачка на витамин Д може да доведе до прекумерна калцификација на коските и стврднување на крвните садови, бубрезите, белите дробови и срцевите ткива.
Најчестите симптоми на прекумерен витамин Д вклучуваат главоболка и гадење. Сепак, премногу витамин Д исто така може да доведе до следново:
- губење на апетит
- сува уста
- метален вкус
- повраќање
- запек
- дијареја
Вишокот витамин Д обично се јавува од земање премногу додатоци. Најдобро е да се добие витамин Д од природни извори. Ако некој зема додатоци, треба внимателно да го избере својот бренд, бидејќи ФДА не ја следи безбедноста или чистотата на додатоците.
Токму вкупниот режим на исхрана и јадење е најважен во превенцијата на болестите и доброто здравје. Подобро е да се јаде храна со различни хранливи материи отколку да се концентрираме на една хранлива материја како клуч за добро здравје.
(MEDICAL NEWS TODAY)
