ПИШУВА:
Д-р Звезда Спасовска
специјалист педијатар
♦♦♦♦♦♦♦
ПРОБЛЕМИ ВО ИСХРАНАТА КАЈ БЕБИЊАТА
Воведувањето на дохрана со цврста храна кај доенчињата не секогаш е едноставно и лесно. Честопати обидот за хранење знае да заврши со исплукана храна, затворена устичка, плачење, вознемиреност на доенчето и секако разочарување кај оној што го храни. Во денешното динамично време родителите секогаш се обидуваат да му го приготват на своето бебе најздравиот оброк, подготвен од посебно одбрани и здрави продукти. Но, кога тој ручек ќе остане во чинија или ќе се најде исплукан по бебешката блузичка е навистина разочарувачки за семејството.
Индивидуален пристап и одлука кога да се отпочне со дохрана
Од особено значење е добро да се процени кога да се започне со додавање на цврста храна кај бебето. Неопходен е индивидуален пристап и одлука кога да се отпочне со дохрана според растот и развојот, однесувањето и зрелоста на бебето. Секако не треба да се започне порано од четвртиот месец и не подоцна од шестиот месец. Прераното внесување може да го оптерети се уште незрелиот и неспремен организам и да доведе до проблеми со стомачето пропратено со болки, грчеви, вознемиреност, алергии, осипи и сл. Доцното воведување на цврста храна исто така може да доведе до проблем во хранењето. Бебињата во втората половина на првата година стануваат свесни за себе, за тоа што сакаат, а што не, и често одлучуваат дека им е полесно да се нацицаат од мама или од шишенцето, отколку да се мачат со новата цврста храна во уста.
Да се одбегнува хранење додека бебето гледа телевизија, компјутер или телефон фокусирано во екранот, бидејќи тогаш само механички ја отвора устата, без да го доживее задоволството кое го овозможува храната. Подобро е кога не сака да отвори уста, оброкот да се одложи, па по некое време кога ќе огладне повторно да му се понуди храна
Битен фактор во воведувањето на оброците е и времето кога истите се даваат. Кога ќе му се понуди на бебето друга храна тоа мора да биде гладно. Доколку храната му се нуди меѓу оброци кога тоа се уште се чувствува најадено, нема интерес за храна и воопшто нема да ја отвори својата уста. Секако да не треба да биде и прегладнето, бидејќи ќе следи вознемиреност, губиток на трпение и интерес за пробување и внес на нешто ново. Неопходно е редовно да се запази соодветно мени кое ги вклучува оброците правилно распоредени во текот на денот, со цел кај доенчето полека да се развива чувството на глад и ситост.
Родителите се плашат да започнат со покрупна храна додека доенчето нема изникнати заби
Од шестиот до осмиот месец храната треба да се дава термички обработена и испасирана. После осмиот месец треба полека да се пробува со храна која е покрупна и поцврста. Обично родителите се плашат да започнат со покрупна храна додека доенчето нема изникнати заби. Но, бебињата можат да јадат и без запчиња со помош на јазикот, непцата и плуканката. Најдобар тест е со корката од лепче. Доколку може да ја јаде тогаш може да јаде и друга цврста храна. Давањето на многу мека испасирана храна после осмиот месец веќе доведува до навикнување на бебето на таква кашеста и мазна храна, и при давање на нешто покрупно или цврсто тоа ја плука или се задавува.
Со додавање на цврста храна кај бебето не треба да се започне порано од четвртиот месец и не подоцна од шестиот месец. Прераното внесување може да го оптерети се уште незрелиот и неспремен организам и да доведе до проблеми со стомачето пропратено со болки, грчеви, вознемиреност, алергии, осипи и сл. Доцното воведување на цврста храна исто така може да доведе до проблем во хранењето
Кај поголемите доенчиња хранењето треба да се направи како мал ритуал во семејството. Бебето да се стави во хранилка заедно со сите од семејството на маса, со цел да му се развива желбата за храна и за ставање на истата во уста гледајќи ги сите други околу него. Особено е битно храната да биде убаво приготвена, исецкана, декорирана, да се привлече самото да посегне и да ја стави храната во уста. Овој начин на хранење може да трае подолго секако со последици по облеката и подот, но долгорочно значи многу, бидејќи ја развива желбата и љубопитноста да се проба храната и да се доживее нејзиниот вкус.
Да се одбегнува хранење додека бебето гледа телевизија, компјутер или телефон фокусирано во екранот, бидејќи тогаш само механички ја отвора устата, без да го доживее задоволството кое го овозможува храната. Подобро е кога не сака да отвори уста, оброкот да се одложи, па по некое време кога ќе огладне повторно да му се понуди храна.
Афинитет и одбивност кон одредени вкусови
Количината на храна исто така може да биде причинител на проблемите во хранењето. На многу доенчиња им се доволни помали оброци. Често родителите сметаат дека таа количина е мала и ги принудуваат на различни начини да ја дојадат порцијата, што може да резултира со подоцнежно одбивање на цврста храна, буквално затворање на устата при секакво приближување на лажичка, знаејќи дека повторно ќе имаат непријатност од прејадувањето.
Кај бебињата треба редовно да се следи нивниот раст и развој и доколку истиот задоволува за возраста треба да бидеме задоволни со количината на храната која бебето решава да ја изеде
Бебињата уште од почетокот покажуваат афинитет кон одредени вкусови, додека некои изричито ги одбиваат. Тоа и треба да се почитува. Храната која не ја сакаат треба полека да им се додава или да се помеша со некој друг омилен вкус. Ако повторно ја одбиваат да се почека и да им се понуди после одреден период, бидејќи и нивните вкусови се менуваат во тек на растот.
Дел од бебињата одбиваат храна, ја плукаат или ја држат долго време во уста без некаков интерес за храна. Родителите во паника дека бебето не јаде доволно, нонстоп му нудат некаква храна или млеко да се надомести пропуштениот оброк. Кај овие бебиња е од особена важност да се има соодветен ритам на хранење во одредено време без внесување на никаква храна помеѓу, бидејќи овие бебиња со изедени две-три залчиња можат да го прескокнат главниот оброк.
Во тек на првата година бебињата имаат периоди кога внесуваат многу храна и во однос на количината и на разноликоста, но и фази кога внесуваат многу мала количина и сакаат еднолична храна. Тоа е најчесто поврзано со периодите на интензивен раст, со вадењето на запчиња, евентуални разболувања и сл.
Затоа во овој период од животот хранењето треба да се одвива во пријатна, позитивна атмосфера, со многу трпение и умешност со цел да се воспостави желба и интерес на бебето кон храната, која долгорочно ќе резултира со правилено изграден став кон храната. Кај бебињата треба редовно да се следи нивниот раст и развој и доколку истиот задоволува за возраста треба да бидеме задоволни со количината на храната која бебето решава да ја изеде.
◊◊◊◊◊◊◊
ПОВЕЌЕ ОД ИСТИОТ АВТОР, Д-Р ЗВЕЗДА СПАСОВСКА:
- ДЕТСКАТА КОЖА Е ПОТЕНКА И БРЗО ГОРИ – Додека си играат на плажа децата да бидат скриени под сенка и намачкани со заштитен фактор
- Поливалентните вакцини (петовалентни и шестовалентни) во голема мера го олеснуваат спроведувањето на имунизацијата
- Постназално слевање на секрет, чести рецидивни вирусни бронхити, поствирусни синдроми и астма – „виновници“ за хронична кашлица
- Акутната кашлица во вид на лавеж на куче може да значи почеток на ларингит
