Ротавирусот е вирусна инфекција што предизвикува водена дијареја и повраќање. Оваа високозаразна болест е најчеста кај бебињата и малите деца на возраст меѓу три месеци и три години. Ротавирусот е најчестата причина за тешка дијареја кај деца под две години и главна причина за гастроентеритис во детството.
И возрасните, исто така, може да добијат ротавирус, но обично симптомите се поблаги, најмногу ги засега повозрасните или лицата со ослабен имунитет.
Бидејќи ротавирусот може лесно да доведе до дехидратација, а понекогаш дури и хоспитализација, експертите препорачуваат вакцинирање на бебињата за да се намали сериозноста на симптомите и да се избегнат компликации. Некои деца, сепак, може да се разболат од ротавирус и да го пренесат на родителите, браќата и сестрите, како и на пријателите и други роднини. Познавањето на симптомите ќе ви помогне да знаете кога да побарате помош од здравствен работник.
Чести симптоми
Ротавирусот најчесто предизвикува симптоми како:
- водена дијареја,
- повраќање,
- болка во стомакот,
- губење апетит,
- треска.
Кај децата со ротавирус, повраќањето често е првиот симптом, а веднаш потоа се јавува дијарејата. Околу 33 % од децата имаат и треска. Овие симптоми обично почнуваат 1-2 дена откако биле изложени на вирусот и траат од 3 до 8 дена. Симптомите обично се потешки кај помалите деца отколку кај постарите деца или возрасните.
Поретки симптоми
Силното повраќање и дијареја може да доведат до дехидратација, што е многу опасно за луѓе од сите возрасти. Малите деца можеби нема да можат да кажат што им треба и имаат поголема потреба од течности за закрепнување отколку возрасните.
Секое дете со ротавирус нема да дехидрира, но ако се грижите за дете кое го има вирусот, важно е да внимавате на знаци на дехидратација, како:
- помалку мокрење или помал број на мокри пелени,
- зголемена желба за пиење течности,
- суви уста или грло,
- плачење без солзи,
- вртоглавица,
- раздразливост,
- летаргија (поспаност и слабост),
- вдлабнат изглед околу очите,
- забрзана работа на срцето.
Ако вашето дете има некој од овие симптоми или мислите дека е дехидрирано, веднаш јавете се кај неговиот педијатар.
Ротавирусот е многу заразен и најчесто се шири преку измет и телесни течности од заразени лица. Можете да се заразите ако јадете или пиете контаминирана храна или вода, или ако ги ставите рацете во устата откако сте допреле заразена површина
Може да се обидете да спречите дехидратација кај детето така што ќе му давате доволно течности. Ако повраќа или нема апетит, тоа може да биде тешко, но обидете се да му давате помали количини вода почесто. Охрабрете го да пие најмалку 30 милилитри течности секој час. Ако имате бебе под една година со ротавирус, понудете му почесто да цица или да пие адаптирана формула од шише.
Ретки симптоми
Кај повеќето деца со ротавирус се јавуваат само гастроинтестинални симптоми (односно симптоми поврзани со желудникот и цревата), но вирусот понекогаш може да зафати и други делови од телото. Некои деца имаат и невролошки симптоми, како:
- главоболки,
- напади (конвулзии),
- воспаление на мозокот.
Иако овие компликации се ретки, тие се можни. За разлика од други болести кои предизвикуваат напади поради висока или долготрајна треска, нападите кај ротавирус не се секогаш поврзани со температурата. Овие напади често се нарекуваат „бенигни конвулзии со лесен гастроентеритис“ и ротавирусот е една од често поврзаните причини.
Насоките за враќање во градинка, училиште или на работа може да се разликуваат, но експертите препорачуваат децата да останат дома најмалку 24 часа откако ќе престанат со повраќање и дијареја
Нападите кај децата можат да изгледаат различно – од конвулзии и различни повторувачки движења, до ритмичко тресење и губење на свеста. Кога се поврзани со гастроинтестинални инфекции, овие напади обично траат помалку од пет минути и не предизвикуваат долгорочни проблеми ниту пак водат до епилепсија.
Други знаци дека вашето дете можеби има ретка компликација од ротавирус се:
- конфузија,
- делириум,
- екстремна поспаност.
Контактирајте го педијатарот на вашето дете што е можно побрзо ако забележите некој од овие симптоми откако вашето дете ќе добие ротавирус.
Дали ротавирусот е заразен?
Ротавирусот е многу заразен и најчесто се шири преку измет и телесни течности од заразени лица. Можете да се заразите ако јадете или пиете контаминирана храна или вода, или ако ги ставите рацете во уста откако сте допреле заразена површина.
Кај повеќето деца со ротавирус се јавуваат само гастроинтестинални симптоми (односно симптоми поврзани со желудникот и цревата), но вирусот понекогаш може да зафати и други делови од телото. Некои деца имаат и невролошки симптоми, како главоболки, напади (конвулзии), воспаление на мозокот. Иако овие компликации се ретки, тие се можни
Може да го пренесете вирусот и пред да се појават симптомите. Според експертите, луѓето се најзаразни додека активно имаат симптоми и до три дена откако ќе исчезнат симптомите.
Колку долго треба да се изолирате ако имате ротавирус?
Сметајте дека сте заразни додека имате активни симптоми, како што се дијареја и повраќање, и околу три дена по исчезнувањето на симптомите. Насоките за враќање во градинка, училиште или на работа може да се разликуваат, но експертите препорачуваат децата да останат дома најмалку 24 часа откако ќе престанат со повраќање и дијареја.
Превенција
Еден од најдобрите начини за превенција од ротавирус е вакцинацијата. Во зависност од типот на вакцина, детето треба да прими две или три дози. Доенчињата треба да ја примат првата вакцина против ротавирус кога ќе наполнат два месеца. Вакцината е безбедна и штити повеќе од 90 % од децата од тешка инфекција и хоспитализација, и придонесува околу 70 % од децата воопшто да не се заразат со ротавирус.
Тешко е да се отстрани ротавирусот од околината. Многу средства за чистење не го уништуваат вирусот, и тој може да преживее на тврди површини до три дена. Практикувањето добра хигиена на рацете, како што е миењето на рацете по користење на тоалетот и пред да јадете, може да помогне да се спречи ширењето на инфекцијата.
Еден од најдобрите начини за превенција од ротавирус е вакцинацијата
Кога да се јавите на лекар
Контактирајте го педијатарот ако вашето дете:
- има симптоми на ротавирус,
- покажува знаци на дехидратација како: зголемена жед, намалено мокрење, раздразливост, плачење без солзи.
Можно е детето да мора да се хоспитализира за да прими интравенски течности (инфузија) и да се хидрира.
Кога да побарате итна медицинска помош
Веднаш побарајте итна помош ако детето со ротавирус:
- има напад (конвулзии),
- се однесува чудно,
- изгледа претерано поспано или конфузно,
- губи свест.
Брзата интервенција може да спречи влошување на болеста и појава на сериозни компликации. (Health)
