Вашето дете има болно грло, кашлица и висока температура. Дали е само настинка? Или можеби грип, РСВ-инфекција или, пак, КОВИД-19?
Сите овие заболувања се предизвикани од вируси кои ги напаѓаат дишните патишта. Сите се заразни и лесно се пренесуваат од човек на човек. Освен тоа, имаат слични симптоми, па често е тешко да се разликуваат, пишува Kids Health. Еве на што треба да внимавате ако вашето дете се разболи.
НАСТИНКА
Настинката може да биде предизвикана од многу различни вируси и обично е со благи симптоми. Најчесто вклучува гребење во грлото, течење или затнат нос и кивање. Ако има температура, таа е ниска. Детето обично се чувствува добро, има апетит и нормално ниво на енергија.
Нема посебен тест за настинка, ниту специфичен третман – треба едноставно да си го „одработи“ текот.
Бидејќи многу вируси ја предизвикуваат настинката, нема вакцина за неа. Сепак, важно е редовно и темелно миење на рацете, покривање при кашлање и кивање и избегнување контакт со заболени лица.
ГРИП (ИНФЛУЕНЦА)
Грипот го предизвикува вирусот на инфлуенца и може да биде во блага форма, но најчесто децата се чувствуваат полошо отколку кога имаат настинка.
Симптомите обично започнуваат нагло со висока температура, треска, главоболка и болки во телото. Може да има болно грло, течење од носот и кашлица. Детето изгледа изморено, без апетит и „исцрпено“. Понекогаш има и болки во стомакот, мачнина, повраќање или дијареја.
Лекарот може да направи тест за присуство на вирусот на грип.
Повеќето деца оздравуваат дома со многу течности, одмор и нега. Во некои случаи, лекарот може да препише антивирусен лек за да се олеснат симптомите и да се скрати времетраењето на болеста. Тешко болните деца може да треба да се лекуваат во болница.
Грипот може да се спречи со годишна вакцинација. Како и секогаш – мијте ги рацете често, покривајте ја устата и носот при кашлање и кивање и избегнувајте болни лица.
РСВ-ИНФЕКЦИЈА (РЕСПИРАТОРЕН СИНЦИЦИЈАЛЕН ВИРУС)
РСВ (респираторен синцицијален вирус) обично предизвикува симптоми слични на настинка. Но кај некои бебиња и мали деца може да доведе до потешки инфекции, како бронхиолитис или пневмонија.
Симптомите може да вклучуваат температура, кашлица, свиркање при дишење и отежнато дишење. Детето може да дише пребрзо, да испушта звуци од напор или кожата помеѓу ребрата да се вовлекува при секое вдишување (ретракции). Може слабо да се храни или да делува премногу поспано.
Доколку имате каков било сомнеж или прашања – најдобро е да се јавите кај вашиот лекар. Болест што изгледа како настинка може да излезе дека е грип, РСВ или КОВИД-19. Понекогаш и други заболувања, како стрептококно грло или пневмонија, можат да имаат слични симптоми, но бараат различен третман
Лекарот обично поставува дијагноза врз основа на симптомите и прегледот. Понекогаш се прави тест на назален секрет. Повеќето деца оздравуваат сами, но ако состојбата е потешка, може да им биде потребна болничка грижа – со кислород и интравенски течности.
Бремените жени може да примат вакцина против РСВ помеѓу 32-та и 36-та недела од бременоста.
Бебиња помлади од 8 месеци чии мајки не ја примиле вакцината може да добијат вакцина со антитела против РСВ за време или пред сезоната на вирусот. Некои деца на возраст од 8 до 19 месеци кои се изложени на повисок ризик може да добијат втора доза во следната сезона. При грижа за бебето, задолжително мијте раце често, покривајте ја устата при кашлање и избегнувајте контакт со болни луѓе.
КОВИД-19
КОВИД-19 го предизвикува вид на коронавирус. Кај децата може да се јави без симптоми, со благи симптоми (слични на настинка) или со потешки симптоми слични на грип. Симптомите на КОВИД-19 можат многу да наликуваат на оние од настинка, инфекција со РСВ или грип. Но, понекогаш изгледаат поинаку. На пример, може да вклучуваат губење на вкус или мирис, или појава на различни осипи.
Понекогаш, децата можат да развијат симптоми неколку недели по инфекцијата со вирусот, како дел од состојбата наречена мултисистемски воспалителен синдром кај деца (MIS-C). Во ретки случаи, симптомите може да траат подолго време – состојба позната како долг КОВИД или постковид-19 синдром.
За да се потврди КОВИД-19, се прави тест од дишните патишта.
На повеќето деца со лесна форма не им е потребен посебен третман – само одмор, течности и лекови за намалување на температурата. Мал број деца со зголемен ризик може да добијат антивирусен лек за да се спречи потежок тек на болеста.
Јавете се веднаш на лекар ако детето има астма или друга хронична болест и развие симптоми слични на грип или КОВИД-19. Лекарот може да направи тестови или да препорача соодветен третман
Тешко болните деца може да имаат потреба од болничко лекување, кислород, интравенски течности, антивирусни лекови или кортикостероиди. Во ретки случаи се користи вентилатор (апарат за дишење).
Вакцините против КОВИД-19 се многу ефикасни во спречување на тешка болест, хоспитализација и смрт. Секогаш мијте ги рацете често и добро, покривајте ја устата кога кашлате и кивање и избегнувајте контакт со заболени лица.
Кога да се јавите на лекар?
Доколку имате каков било сомнеж или прашања – најдобро е да се јавите кај вашиот лекар. Болест што изгледа како настинка може да излезе дека е грип, РСВ или КОВИД-19. Понекогаш и други заболувања, како стрептококно грло или пневмонија, можат да имаат слични симптоми, но бараат различен третман.
Понекогаш е тешко со сигурност да се знае кој вирус ја предизвикува болеста. Тогаш, лекарите може да направат тестови за да откријат. Исто така, можно е едно лице да биде заразено со два вируса истовремено, или, пак, да добие една инфекција по друга.
Побарајте итна медицинска помош ако вашето дете:
- има потешкотии со дишењето,
- има силна главоболка,
- е збунето,
- има силни болки во стомакот,
- чувствува болка или притисок во градите,
- има потешкотии да остане будно,
- има сини усни или лице.
Јавете се кај лекар ако вашето дете:
- изгледа дека состојбата му се влошува,
- има температура која трае неколку дена,
- има болно грло.
Исто така, веднаш јавете се ако детето има астма или друга хронична болест и развие симптоми слични на грип или КОВИД-19. Лекарот може да направи тестови или да препорача соодветен третман.
Што уште треба да знаете?
Обичните превентивни мерки против ширење на микроби делуваат и против овие вируси:
- Мијте ги рацете добро и често – најмалку 20 секунди со сапун и вода, или користете средство со најмалку 60 % алкохол.
- Избегнувајте контакт со луѓе кои изгледаат болни.
- Чистете ги често површините кои се допираат (врати, маси, телефони итн.).
