СТРЕСОТ КАКО РИЗИК ПО ЗДРАВЈЕТО: Лошиот сон го засилува негативниот ефект на кортизолот кај децата

Истражувачите откриле дека добриот ноќен сон може да го ублажи влијанието на стресот на нивото на кортизол кај децата.

Сонот е важен за децата, особено кога се под стрес. Нова студија на Центарот за клиничко истражување на здравјето при Универзитетот Конкордија покажува дека лошиот сон ги засилува негативните дејства на стресот и му штети на здравјето на младите. Од друга страна, добриот ноќен одмор може да го ублажи влијанието на стресот на нивото на кортизол кај децата.

Кортизолот е кортикостероиден хормон кој се создава во кората на надбубрежната жлезда, влијае на метаболизмот, кардиоваскуларниот систем и имуниот систем. Се нарекува и “хормон на стресот“ бидејќи учествува во одговорот на организмот на стрес.

Додека краткотрајната изложеност на кортизол го подготвува телото за реакцијата “бори се или бегај“ (физичка реакција во ситуации кои ја загрозуваат благосостојбата или животот на поединецот, при што кортизолот го зголемува крвниот притисок и нивото на шеќер во крвта и ги подготвува мускулите за одговор), долготрајната изложеност на хормонот може да носи здравствени ризици како што се срцеви заболувања, зголемување на телесната тежина и депресија.

ДОБАР НОЌЕН СОН

Што значи да се спие добро? Авторите на оваа студија објаснуваат дека “научниците кои го проучуваат спиењето прават разлика помеѓу времетраењето на спиењето (колку долго некој спие) и квалитетот на сонот – колку добро некој спие. Проспиена ноќ без будење, релаксираност по окрепувачкиот одмор и отсуство на проблеми со спиењето, како што се кошмари, апнеја и рчење, се примери за поквалитетен сон“.

ИСПИТУВАЊЕ НА СОНОТ КАЈ ДЕЦАТА

Студијата е објавена во списанието Psychoneuroendocrinology,а опфатила 220 испитаници, на возраст од осум до 18 години. Децата на истражувачите им давале примероци од плунка од кои е одредувано нивото на кортизол, а исто така, преку разговори со нивните родители, одговарале на прашања за стресот, навиките поврзани со спиењето и времето кога одат во кревет. Истражувачите откриле дека неквалитетниот сон ги засилува негативните ефекти на стресот врз нивото на кортизол кај децата.

СОВЕТИ ЗА РОДИТЕЛИТЕ

Каков заклучок би можеле да извлечат родителите од горенаведеното истражување? Поквалитетниот сон во комбинација со други здрави животни навики може да ги намали негативните ефекти на стресот врз нивото на кортизол кај децата. Се препорачува младите да спијат од осум до девет часа секоја вечер, особено во текот на учебната година, кога поради обврските се поподложни на стрес.

“Меѓутоа, уште поважно е порано да си легнуваат, редовно да легнуваат и стануваат во исто време, да избегнувате дремење во текот на денот и да не практикуваат користење на електронски уреди пред спиење. Исто така, важно е родителите уште од најрана возраст да ги учат своите деца колку се важни редовните и здрави навики за спиење“, тврдат авторите на истражувањето.