ПИШУВА:
Д-р Љиљана Којиќ
специјалист педијатар
Токму во времето кога вашето семејство ги прославува новогодишните и божиќните празници, сте слушнале вести за нова варијанта на пандемијата Ковид-19. Варијантата омикрон е во пораст низ целиот свет, а неодамна беше официјално потврден и првот случај кај нас.
Очекувам деновиве бројот на инфекции со Ковид-19 веќе да почне да се зголемува во нашата заедница поради повеќе активности во затворен простор и празнични собири. Во моментов, варијантата делта доминира во нашите случаи и вакцините добро функционираат против неа. На вашето дете сега му треба заштита
Научниците се во своевидна трка со времето за да дознаат што повеќе за оваа нова варијанта. Во меѓувреме, знаеме дека родителите имаат прашања. Што е она што досега сме го дознале за омикрон?
Што е варијантата омикрон?
Тоа е мутација на вирусот Ковид-19.
Вирусите постојано мутираат, па досега веројатно има илјадници варијанти на Ковид-19 ширум светот. Но, само неколку се проширија доволно за да заработат име (врз основа на грчката азбука) од Светската здравствена организација (СЗО).
СЗО веќе го означи омикрон како „варијанта на загриженост“, една од нејзините најсериозни категории. За споредба, варијантата делта беше најновата варијанта за загриженост и сега е одговорна за повеќе од 99% од случаите на Ковид-19 ширум светот.
Тешко е да се знае од каде првпат е дојдена варијантата омикрон, но таа веќе е доминантниот вид на Ковид-19 во земји како Јужна Африка и се шири во многу други земји. САД неодамна ги потврдија своите први случаи, а првиот случај минатата недела беше официјално потврден и кај нас.
Како варијантата омикрон се разликува од претходните варијанти на Ковид-19?
Различните мутации го менуваат начинот на кој се однесуваат вирусите, а варијантата омикрон има многу нови мутации – околу 30 во споредба со само три или четири кои ги имаше варијантата делта. Ќе бидат потребни неколку недели (и многу лабораториски тестови) за научниците да дознаат што прават сите тие мутации.
Во овој момент, се чини дека варијантата омикрон е позаразна од претходните видови на Ковид-19, вклучувајќи ја и варијантата делта. Сè уште не знаеме дали предизвикува потешка болест или како постојните вакцини против Ковид-19 би му се спротивставиле на овој вирус. Всушност, раните податоци од Јужна Африка сугерираат дека имунизираните лица обично имаат лесна болест од оваа варијанта.
Дали доенчињата и малите деца се повеќе изложени на ризик од варијантата омикрон?
Внимателно ја следиме оваа тема.
Досега, Ковид-19 обично предизвикуваше благи симптоми кај многу мали деца. Но, во Јужна Африка, каде што варијантата омикрон сега е доминантен вид, повеќе деца под 2-годишна возраст се хоспитализирани од која било друга возрасна група. Не знаеме дали тоа значи дека варијантата омикрон предизвикува посериозна болест кај малите деца од претходните варијанти или дали тоа се должи на други фактори кај малите деца во Јужна Африка. Се надеваме дека наскоро ќе дознаеме повеќе.
Во овој момент, се чини дека варијантата омикрон е позаразна од претходните видови на Ковид-19, вклучувајќи ја и варијантата делта. Сè уште не знаеме дали предизвикува потешка болест или како постојните Ковид-19 вакцини би му се спротивставиле на овој вирус. Всушност, раните податоци од Јужна Африка сугерираат дека имунизираните лица обично имаат лесна болест од оваа варијанта
Кој е најдобриот начин да го заштитам моето дете?
Вакцините сè уште се нашата најдобра заштита од тешка болест, хоспитализација и смрт од Ковид-19. Ако вашето дете е на возраст од 12 или повеќе години, вакцинирајте го против Ковид-19 денес – и погрижете се и другите луѓе во вашето домаќинство да се вакцинирани.
Што ако моето дете не е доволно старо за да прими вакцина против Ковид-19?
Преземете други достапни чекори за да ги заштитите. Рутината ја знаете: проверете дали секој член на семејството што ги исполнува условите е вакциниран. Осигурајте се дека возрасните во семејството ќе примат бустер доза (засилувач) шест месеци по нивната втора примена доза на вакцината Фајзер, пет месеци по втората доза Спутник или Астра-Зенека, или три месеци по вакцината Синовак или Синофарм. Продолжете да носите маски за деца на возраст над 2 години, да практикувате социјално дистанцирање и да ја ограничувате големината на друштвените собири. Осигурајте се дека вашето дете е редовно имунизирано против други болести, како што е вакцината против грип. Јавете се задолжително на лекар ако можеби е болно или ако било изложено на некој што е заразен.
Колку добро функционираат сегашните вакцини за Ковид-19 против варијантата омикрон?
Научниците работат на одговор на ова, но процесот на тестирање трае неколку недели. Треба да знаеме повеќе наскоро.
Постои шанса постојните вакцини против Ковид-19 да не бидат толку ефикасни во спречувањето на благи инфекции од варијантата омикрон. Но, повеќето експерти мислат дека сепак би требало да штитат од тешка болест и смрт, што е најважната улога на која било вакцина.
Погрижете се имунолошкиот систем на вашето дете да биде што е можно посилен, за да може да се бори против сите видови на болести. Како семејство, работете на хранливи оброци, физичка активност, престој на свеж воздух, на отворено и доволно сон. Секоја здрава навика е од помош
Дали моето дете треба да чека да ја добие својата вакцина против Ковид-19, во случај да се создаде идна вакцина специјално за варијантата омикрон?
Би советувала да не чекате. Очекувам деновиве бројот на инфекции со Ковид-19 веќе да почне да се зголемува во нашата заедница поради повеќе активности во затворен простор и празнични собири. Во моментов, варијантата делта доминира во нашите случаи и вакцините добро функционираат против неа. На вашето дете сега му треба заштита. Вакцината може да значи разлика помеѓу блага инфекција или воопшто да нема инфекција, наспроти патување во болница.
Дали засилувачките (бустер) дози вакцина против Ковид-19 ќе помогнат против варијантата омикрон?
Да, поради сите горенаведени причини. Секој возрасен кој е подобен за бустер треба да добие! Ако вашето дете има најмалку 18 години и ги исполнува условите, поттикнете го да разговара со својот лекар.
Освен вакцината и другите мерки на претпазливост од Ковид-19, што можам да направам за да го одржам моето дете здраво оваа зима?
Погрижете се имунолошкиот систем на вашето дете да биде што е можно посилен, за да може да се бори против сите видови на болести.
- Би советувала да ги вакцинирате против грип што е можно поскоро, ако веќе не сте го направиле тоа;
- Внимавајте на симптомите на РСВ, кои можат да бидат сериозни за бебињата и многу малите деца;
- Како семејство, работете на хранливи оброци, физичка активност, престој на свеж воздух, на отворено и доволно сон. Секоја здрава навика е од помош.
И како и секогаш, останете во близок контакт со педијатарот на вашето дете. Ние сме тука да ве поддржиме.
