♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦
И порано сме се соочувале со вирусни закани, вклучително и пандемии, па светот не згаснувал после секоја нова инфекција или сезона на грип. Па, што е тогаш работата со коронавирусот? Кои се каприците на неговата биологија кои претставуваат уникатна закана за нашите тела и нашите животи?
Господар на измамата
Во раните фази на инфекција, вирусот е во состојба да го измами телото. Коронавирусот често се шири во нашите бели дробови и дишни патишта, а сепак, нашиот имунолошки систем смета дека сè е во ред.
„Овој вирус е брилијантен, ви овозможува да создадете вирусна фабрика во вашиот нос и да се чувствувате потполно добро“, вели проф. Пол Ленер од Универзитетот во Кембриџ.
Количината на вирус во нашето тело започнува да достигнува врв еден ден пред да добиеме симптоми. Но, потребно е најмалку една недела пред COVID-19 да напредува до точката каде што луѓето имаат потреба од болничко лекување
Клетките на нашето тело почнуваат да ослободуваат хемикалии – наречени интерферони – откако вирусот ќе ги киднапира, што е предупредувачки сигнал за остатокот од телото и имунолошкиот систем. Но, коронавирусот има „неверојатна способност“ да го исклучи ова хемиско предупредување, вели проф. Ленер, и тоа „го прави толку добро што дури и не знаете дека сте болни“.
Тој вели дека кога ќе ги погледнете заразените клетки во лабораторијата, не можете да кажете дека се заразени, а сепак, тестовите покажуваат дека тие „вриштат со вирус“, а ова е само една од „џокер картите“ што може да ги игра вирусот.
Количината на вирус во нашето тело започнува да достигнува врв еден ден пред да добиеме симптоми. Но, потребно е најмалку една недела пред COVID-19 да напредува до точката каде што луѓето имаат потреба од болничко лекување.
„Ова е навистина брилијантна еволутивна тактика – не одите во кревет, излегувате и добро се забавувате“, вели проф. Ленер.
Значи, вирусот е како опасен возач кој бега од местото на настанот – вирусот преминал на наредната жртва многу пред да се опоравиме или умреме. Грубо кажано, „на вирусот му е сеедно“ ако умрете, вели проф. Ленер бидејќи веќе се проширил.
Градењето на имунолошка одбрана од нула е вистински проблем за постарите луѓе бидејќи нивниот имунолошки систем се успорува. Учењето да се бори против нова инфекција вклучува многу обиди и грешки на имунолошкиот систем. А во постара доба создаваме помалку разновидни Т-клетки, основна компонента на имунолошкиот систем, па затоа е потешко да се најдат такви што можат да бранат од коронавирусот
Ова претставува огромен контраст со оригиналниот SARS-коронавирус, кој избувна во 2002 година. Тогаш луѓето беа најзаразни во деновите откако ќе се разболат, па затоа беше лесно да се изолираат.
Нов е, затоа нашите тела се неподготвени
Се сеќавате на последната пандемија? Во 2009 година постоеја огромни стравувања поради H1N1, наречен свински грип. Сепак, се покажа дека не е ни приближно смртоносен како што се очекуваше затоа што постарите луѓе веќе имаа одредена заштита. Новиот сој беше доволно сличен на некои со коишто се бевме сретнале во минатото.
Постојат уште четири човечки коронавируси кои предизвикуваат симптоми на настинка.
Професорката Трејси Хусел од Универзитетот во Манчестер рече: „Ова е сосема ново, па затоа не мислиме дека овде има многу претходен имунитет“.
Новиот SARS-CoV-2, вели таа, може да биде „приличен шок за вашиот имунолошки систем“. Градењето на имунолошка одбрана од нула е вистински проблем за постарите луѓе бидејќи нивниот имунолошки систем се успорува. Учењето да се бори против нова инфекција вклучува многу обиди и грешки на имунолошкиот систем. А во постара доба создаваме помалку разновидни Т-клетки, основна компонента на имунолошкиот систем, па затоа е потешко да се најдат такви што можат да бранат од коронавирусот.
Му прави необични и неочекувани работи на телото
COVID-19 започнува како болест на белите дробови (дури и таму прави невообичаени работи) и може да влијае на целото тело.
Професорот Мауро Џјака од Кралскиот колеџ во Лондон вели дека многу аспекти на COVID се „уникатни“ за оваа болест и навистина „е поразличен од која било друга вообичаена вирусна болест“.
Вели дека вирусот прави повеќе од само убивање на клетките на белите дробови, тој ги „корумпира“. Се гледа дека клетките се спојуваат во масивни и неисправни клетки, наречени синцитија. Професорот вели дека може да имате „комплетна регенерација“ на белите дробови после тежок грип, но „тоа не се случува“ со COVID.
„Тоа е прилично необична инфекција“, вели тој.
Професорот Мауро Џјака од Кралскиот колеџ во Лондон вели дека многу аспекти на COVID се „уникатни“ за оваа болест и навистина „е поразличен од која било друга вообичаена вирусна болест“
Згрутчувањето на крвта, исто така, невообичаено се „расипува“ кај COVID, со бројни приказни на лекарите кои не можат да влезат во крвотокот на пациентот, бидејќи е веднаш блокиран од згрутчена крв.
Хемикалиите за згрутчување во крвта се „200%, 300%, 400% повисоки“ од нормалните кај некои пациенти со COVID, вели проф. Беверли Хант од Кралскиот колеџ во Лондон.
И ние сме подебели отколку што треба да бидеме
COVID е полош ако сте дебели, бидејќи преголемиот струк го зголемува ризикот од потреба од интензивна нега, или смрт. Ова е невообичаено.
„Неговата многу силна асоцијација со дебелината е нешто што не сме го виделе кај други вирусни инфекции. Кај другите белодробни заболувања, дебелите луѓе често се опоравуваат подобро. Се чини дека ова е специфичност на COVID и пандемискиот грип, за разлика од обичниот грип“, вели професорот Сер Стивен О’Рахили од Универзитетот во Кембриџ.
Механизмот што стои зад ова е дека маснотијата која се таложи во телото, во органите како црниот дроб, предизвикува метаболички нарушувања кои изгледаат лошо во комбинација со коронавирусот. Дебелите луѓе имаат поголема веројатност да имаат поголемо ниво на воспаление во телото и протеини што можат да доведат до згрутчување. (Би-би-Си)
