ПИШУВА:
Прим. д-р Љиљана Којиќ,
педијатар
♦♦♦♦♦♦♦
И
ако повеќето настинки кај децата не предизвикуваат сериозни компликации, тие можат да предизвикаат вознемиреност кај родителите и старателите. Настинката е меѓу главните причини што децата посетуваат лекар. И лекови без рецепт (ОТС) и на рецепт се достапни за лекување на симптоми на кашлица и настинка. Но, повеќето деца ќе бидат подобри сами од себе и можеби нема да им требаат лекови.
Нема лек за настинка, вирусна инфекција (вклучувајќи го тука и Ковид-19, кој по правило, кај малите деца е како и сите други вирусни настинки блага вирусна болест). Вирусните инфекции не можат да се лекуваат со антибиотици
Некои лекови против кашлица и настинка имаат и сериозни несакани ефекти, како што е забавено дишење до престанок на дишењето. Ова го знам не само од теорија, туку и од моето дводецениско искуство во педијатриската единица за интензивно лекување, каде што користевме токму вакви слични лекови-морфин и негови деривати, опиоди – за да го сузбиеме дишењето на детето и да го синхронизираме со апаратот за механичка вентилација.
Давање на средство за смирување на кашлица кај детето може да биде опасно по живот, особено кај доенчиња и мали деца, па затоа е важно да знаете кога на вашето дете му требаат лекови и кога може без тоа.
Најчесто е најдобро да се борите против оваа вообичаена детска болест со одмор и грижа, користејќи лекови само кога симптомите се премногу непријатни или го отежнуваат дишењето или спиењето на пациентот
Администрацијата за храна и лекови на САД укажува дека мора да се има свест за следниве информации за употреба на лекови за кашлица и настинка кај деца:
- ФДА не препорачува лекови без рецепт (ОТЦ) за симптоми на кашлица и настинка кај деца помлади од 2 години. Во нашата земја оваа граница е 5 години.
- Лековите за кашлица на рецепт кои содржат кодеин или хидрокодон не се индицирани за употреба кај деца помлади од 18 години. Забранети се. Кодеин и хидрокодон се опиоиди кои се достапни во комбинација со други лекови, како што се антихистаминици и деконгестиви, во лекови на рецепт за лекување на кашлица и симптоми поврзани со алергии или настинка за возрасни.
- Родителите исто така треба да читаат етикети на производи против кашлица и настинка, бидејќи некои може да содржат кодеин.
Еве неколку други совети за тоа како безбедно да ги лекувате кашлицата и настинката на вашето дете.
Нарушено дишење, вклучително и проширување на ноздрите со секој здив, отежнато дишење, брзо дишење (повеќе од 50/мин. за бебе, а 30/мин. за дете над една година), вовлекување на ребрата со секој здив или отежнато дишење и збревтање се знаци дека треба да се јавите на лекар
Олеснување на симптомите на настинка и кашлица
Нема лек за настинка, вирусна инфекција (вклучувајќи го тука и Ковид-19, кој по правило, кај малите деца е како и сите други вирусни настинки блага вирусна болест). Вирусните инфекции не можат да се лекуваат со антибиотици. Типично, настинката ќе трае една или две недели, а децата обично ќе се подобрат сами, без лекови.
За постарите деца, некои лекови без рецепт можат да помогнат во ублажување на симптомите на настинка – но нема да го променат природниот тек на настинката или да направат да исчезне побрзо.
Кашлицата е нормален симптом на настинка и му помага на телото да го исчисти слузот од дишните патишта и да ги заштити белите дробови. Третманите без лекови за кашлица вклучуваат пиење многу течности, особено топли пијалоци за смирување на грлото.
КОГА ДА СЕ ЈАВИТЕ НА ЛЕКАР
НЕ СЕКОЕ ШМРКАЊЕ ИЛИ КАШЛИЦА ЗАСЛУЖУВА ПАТУВАЊЕ ДО ОРДИНАЦИЈАТА.
Кога се двоумите, родителите треба да се јават кај давателот на здравствена заштита.
Кашлицата е нормален симптом на настинка и му помага на телото да го исчисти слузот од дишните патишта и да ги заштити белите дробови. Третманите без лекови за кашлица вклучуваат пиење многу течности, особено топли пијалоци за смирување на грлото
За сите деца, јавете се на лекар ако видите некој од овие симптоми:
- Покачена температура кај новороденче и младо доенче помало од 3 месеци;
- Треска од 39 0С степени или повисока, која трае повеќе од 49-72 часа на која било возраст;
- Сини усни;
- Нарушено дишење, вклучително и проширување на ноздрите со секој здив, отежнато дишење, брзо дишење (повеќе од 50/мин за бебе, а 30/мин за дете над една година), вовлекување на ребрата со секој здив или отежнато дишење и збревтање;
- Не внесува доволно течности, со знаци на дехидратација (како што е намалено мокрење);
- Упорно повраќање, кое не запира повеќе часови;
- Постојана болка во увото;
- Ако кашлицата трае повеќе од три недели;
- Ако состојбата на детето се влошува;
- Нарушена свест (дезориентација, детето делува како изгубено);
- Висока температура проследена со осип по телото;
- Висока температура проследена со силни болки во стомакот;
- Ако вашето дете има некакво хронично или невролошко заболување.
Овие симптоми можат да сигнализираат дека вашето дете може да има нешто посериозно од настинка.
Што да направите со температурата, треската и други симптоми поврзани со настинка
Треската му помага на телото да се спротивстави на инфекцијата и не секогаш треба да се лекува. Но, ако на вашето дете му е непријатно поради треска или други симптоми на настинка, постојат алтернативи на лекот против кашлица и настинка за да им помогне да се чувствуваат поудобно. Тие вклучуваат:
- Навлажнувач за ладна магла во мала област во близина на креветот на детето може да помогне во навлажнување на воздухот и намалување на сушењето на носните пасажи и грлото;
- За новороденчиња со затнат нос, користете солен раствор или капки со сол/спреј за да ги навлажнете носните пасажи и да ја олабавите слузта. Потоа исчистете го носот со шприц со сијалица или друга алатка за вшмукување наменета за доенчиња;
- Ацетаминофен или ибупрофен може да помогне во намалување на треска, болки и болки. Грижете се да ја користите точната доза, консултирајте се со давател на здравствена заштита за пациенти помлади од 2 години.
Давање на вистинската доза на лек
Како можете да бидете сигурни дека ја дадовте точната доза? Следете ги упатствата на етикетата „Факти за лекови“. ФДА ги охрабрува производителите на лекови да обезбедат инструмент за дозирање, како што е шприц или чаша, обележано со правилни мерења. Користете ги – а не лажици за домаќинство или алатки од други лекови – за мерење на лекови.
Ако имате прашања, прашајте фармацевт или лекар и сестра. Тие можат да ви кажат кој инструмент за дозирање треба да се користи, колку лекови да се дадат и колку често се дава лекот.
Во САД, возрасните просечно годишно имаат околу две до три настинки, а децата, според некои статистики имаат настинки 3-4 пати почесто. Можеби сте во искушение да им дадете на вашите деца лекови за болка, деконгестиви и други лекови за настинка.
Но, најчесто е најдобро да се борите против оваа вообичаена детска болест со одмор и грижа, користејќи лекови само кога симптомите се премногу непријатни или го отежнуваат дишењето или спиењето на пациентот.
