Светската здравствена организација (СЗО) соопшти дека минатата година имало алармантно зголемување на случаите на мали сипаници во Европа. Здравствените лидери предупредуваат дека бројот на случаи и понатаму се зголемува и дека се потребни итни мерки за да се спречи понатамошно ширење. Околу 42.200 луѓе биле заразени во 2023 година, во споредба со 941 во текот на цела 2022 година. СЗО верува дека ова е резултат на намалувањето на бројот на деца кои биле вакцинирани против болеста за време на Ковид пандемијата, пишува Би-Би-Си.
Малите сипаници можат да бидат сериозна болест на која било возраст. Често започнува со висока температура и осип, кој обично исчезнува во рок од 10 дена – но компликациите може да вклучуваат пневмонија, менингитис, слепило и напади
Здравствените власти во Обединетото Кралство рекоа дека епидемијата на морбили во центарот на земјата може брзо да се прошири во други места и градови со ниски стапки на вакцинација. Поточно, повеќе од 3,4 милиони деца под 16-годишна возраст се незаштитени и се изложени на ризик да се заразат со оваа болест.
Вакцината против сипаници, заушки и рубеола (МРП) се дава во две дози – првата околу првата година од животот, а втората кога детето ќе наполни околу три години и четири месеци. Вакцината е многу ефикасна во заштитата од сипаници, но само 85 % од децата кои тргнуваат во основно училиште во Велика Британија ги примиле двете дози.
Зборувајќи за состојбите во Европа, д-р Ханс Клуге, регионален директор на СЗО, рече: „Во тој регион видовме не само 30-кратно зголемување на случаите на морбили, туку и речиси 21.000 хоспитализирани и пет смртни случаи поврзани со сипаници. Ова е загрижувачко“.
Болеста е опасна
Малите сипаници можат да бидат сериозна болест на која било возраст. Често започнува со висока температура и осип, кој обично исчезнува во рок од 10 дена – но компликациите може да вклучуваат пневмонија, менингитис, слепило и напади.
Најзагрозени се бебињата кои се премногу мали за да ја примат првата доза вакцина, бремените жени и лицата со ослабен имунолошки систем. За време на бременоста, сипаниците може да доведат до раѓање на мртво дете, спонтан абортус и ниска родилна тежина.
Од сите земји во европскиот регион се бара брзо откривање и реагирање на епидемии на морбили, со давање на вакцината на што повеќе луѓе. СЗО соопшти дека минатата година морбилите ги зафатиле сите возрасни групи – и млади и стари. Севкупно, два од пет случаи биле кај деца на возраст од 1 до 4 години, а еден од пет случаи биле кај возрасни на возраст од 20 и повеќе години.
Помеѓу јануари и октомври 2023 година, дури 20.918 луѓе низ Европа биле примени во болница со морбили. Во две земји биле пријавени и пет смртни случаи поврзани со мали сипаници.
Симптоми
Првите симптоми на мали сипаници се:
- Висока температура;
- Течење или затнат нос;
- Кивање;
- Кашлица;
- Црвени, болни или насолзени очи.
Неколку дена подоцна, симптомите слични на настинка се проследени со осип, кој започнува на лицето и зад ушите, пред да се прошири. Точките обично се подигнати и може да се спојат во облик на дамки. Некои луѓе може да имаат и мали точки во устата, пренесува „Скај Њуз“.
Што да направите ако мислите дека вашето дете има мали сипаници?
Прашајте го вашиот лекар за итен преглед ако мислите дека вашето дете има мали сипаници. Не треба да одите на лекар без претходно да се јавите бидејќи малите сипаници се многу заразни.
Малите сипаници можат да предизвикаат сериозни проблеми доколку се прошират на белите дробови или мозокот, а во ретки случаи може да доведат до смрт. Околу 1 од 5 лица со мали сипаници ќе има потреба од болничко лекување, а 1 од 15 ќе развие тешки компликации.
Малите сипаници можат да предизвикаат глувост, напади, пневмонија, менингитис, слепило и оштетување на мозокот. Луѓето со поголем ризик од компликации се бебињата и малите деца, бремените жени и лицата со ослабен имунитет.
