ПИШУВА:
Прим. д-р Соња Петровска
педијатар – пулмоалерголог
♦♦♦♦♦♦♦
лергија на храна е реакција на имунолошкиот систем што се случува веднаш по јадење одредена храна. Дури и мала количина на храна што предизвикува алергија може да предизвика знаци и симптоми како што се проблеми со дигестивниот систем, уртикарија или оток на дишните патишта. Кај некои луѓе алергијата на храна може да предизвика сериозни симптоми или дури и опасни по живот реакции познати како анафилакса.
Алергијата на храна се јавува кај околу 6 до 8% од децата и под 3% кај возрасните. Без примање на терапија, некои деца ја надминуваат алергијата на храна со возраста.
Лесно може да се помеша алергијата на храна со многу почеста реакција позната како интолеранција на храна. Иако е здодевна, интолеранцијата на храна е помалку сериозна состојба која не го вклучува имунолошкиот систем.
Дури и мала количина на храна што предизвикува алергија може да предизвика знаци и симптоми како што се проблеми со дигестивниот систем, уртикарија или оток на дишните патишта. Кај некои луѓе алергијата на храна може да предизвика сериозни симптоми или дури и опасни по живот реакции познати како анафилакса
Симптоми
За некои луѓе, алергиска реакција на одредена храна може да биде непријатна, но не и сериозна. За други луѓе, алергиската реакција на храна може да биде застрашувачка, па дури и опасна по живот. Симптомите на алергија на храна обично се развиваат во рок од неколку минути до два часа по јадење на одредена храна.
Најчестите симптоми на алергија на храна вклучуваат:
- Трнење или чешање во устата
- Уртикарија, свраб или егзема
- Отекување на усните, лицето, јазикот и грлото или други делови од телото
- Визинг, назална конгестија или проблеми со дишењето
- Абдоминална болка, дијареја, гадење или повраќање
- Вртоглавица, зашеметеност или несвестица
При алергија на храна, имунолошкиот систем погрешно идентификува одредена храна или супстанција во храната како нешто штетно. Како одговор на тоа, имунолошкиот систем реагира со ослободувањена антитело познато како имуноглобулин Е (IgE) за да ја неутрализира алергичната храна или супстанцијата во храна (алергенот). Следниот пат кога ќе се внесе дури и најмалата количина од таа храна, IgE антителата го откриваат алергенот и му сигнализираат на имунолошкиот систем да ослободи супстанца наречена хистамин, како и други супстанци, во циркулација. Овие супстанци ги предизвикуваат алергиските симптоми
Анафилакса
Кај некои луѓе алергијата на храна може да предизвика сериозна алергиска реакција наречена анафилакса. Ова може да предизвика опасни по живот знаци и симптоми, вклучувајќи:
- Спазам и оток на дишните патишта
- Оток на грлото или сензација на грутка во грлото што го отежнува дишењето
- Шокова состојба со силен пад на крвниот притисок
- Брз пулс
- Вртоглавица, зашеметеност или губење на свеста
Итен третман е најбитен за анафилакса. Нелекувана, анафилаксата може да предизвика кома, па дури и смрт.
Кога да се оди на лекар: Потребно е да се посети докторот или алергологот ако се јавиле симптоми на алергија на храна веднаш по јадење. Ако е можно, треба да се контактира доктор во моментот кога ќе се јави алергиска реакција.
⇒ Барајте итен третман ако се јават знаци или симптоми на анафилакса, како што се:
- Спазам на дишните патишта што го отежнува дишењето
- Шокова состојба со голем пад на крвниот притисок
- Брз пулс
- Вртоглавица или зашеметеност
Причини
При алергија на храна, имунолошкиот систем погрешно идентификува одредена храна или супстанција во храната како нешто штетно. Како одговор на тоа, имунолошкиот систем реагира со ослободувањена антитело познато како имуноглобулин Е (IgE) за да ја неутрализира алергичната храна или супстанцијата во храна (алергенот).
Следниот пат кога ќе се внесе дури и најмалата количина од таа храна, IgE антителата го откриваат алергенот и му сигнализираат на имунолошкиот систем да ослободи супстанца наречена хистамин, како и други супстанци, во циркулација. Овие супстанци ги предизвикуваат алергиските симптоми.
Кај возрасните, повеќето алергии на храна се предизвикани од одредени протеини од:
- Школки, ракчиња, јастози и ракови
- Кикиритки
- Јаткасти плодови како што се ореви, лешници, бадеми
- Риба
Кај децата, алергиите на храна најчесто се предизвикани од протеините во:
- Кикиритки
- Јаткасто овошје
- Јајца
- Кравјо млеко
- Пченица
- Соја
Во наредното продолжение: Синдром на алергија на полен и храна и алергија на храна предизвикана од вежбање
