ПИШУВА:
Катерина Шекеровска-Димовска
katerina@pedijatar.mk
„Алергии во детската возраст“ е темата на вториот симпозиум организиран од Педијатриското респираторно здружение (PEDIARES), кој ќе се одржи од 10 до 12 мај 2024 година, во хотелот „Хилтон“ во Скопје. На симпозиумот ќе бидат претставени теми и проблеми, но и најсовремена дијагностика и терапија од областа на алергологија, пулмологија, имунологија, гастроентерологија, оториноларингологија, детска хирургија и анастезиологија. Подготовките се веќе во тек, а за деталите разговараме со проф. д-р Татјана Јаќовска, претседател на Педијатриско респираторно здружение.
Проф. Јаќовска, се уште се свежи впечатоците од одлично организираниот прв Симпозиум со меѓународно учество на Македонското педијатриско респираторно здружение – „Хронична кашлица кај деца и асоцирани болести“, кој се одржа во мај во Струга, а Вие веќе го подготвувате Вториот симпозиум. Која е темата на вториот симпозиум на Педијатриско респираторно здружение, кој ќе се одржи во периодот од 10 до 12 мај во хотелот „Хилтон“ во Скопје?
Проф. д-р Јаќовска: Вториот симпозиум на Педијатриско респираторно здружение ќе биде на тема „Алергии во детската возраст“. Тоа е многу актуелна тема, се почесто се јавуваат алергии како атопичен дерматит, алергиски ринитис, астма, во секоја возраст. Покрај најновите ставови за дијагноза и третман на овие состојби, ќе има и работилници, интерактивни дружења, со примери, за подобро справување со алергиските болести кај децата.
Симпозиумот и овојпат има меѓународен карактер, со учество на врвни предавачи од странство и земјава. Дали во овој момент може да откриете некои од предвидените предавачи?
Проф. д-р Јаќовска: Целта на Здружението е заемна ангажираност на сите педијатри пулмолози и педијатриски алерголози од окружението за подобрување на здравјето на децата на целиот Балкан. Повторно ќе дојдат експерти од Центарот за алергии при клиничката болница Сребрњак, проф. д-р Мирјана Туркаљ, д-р Жељка Влашиќ-Лончариќ од Институтот за мајка и дете – Белград, проф. д-р Александар Совтиќ, проф. д-р Анѓелка Стојковиќ – директор на Педијатриска болница во Крагуевац, експерт за астма и нејзини фенотипови, проф. д-р Марина Атанасковиќ-Марковиќ од Универзитеска детска клиника Тиршова, експерт од областа на алергологија и имунотерапија, проф. д-р Гергана Стојанова – директор на Клиниката по педијатрија Александровска, нутриционисти експерти за нутритивна имунотерапија и секако наши експерти од оваа област.
За кого е наменет Симпозиумот?
Проф. д-р Јаќовска: Симпозиумот е наменет за сите оние доктори кои сакаат да се запознаат со суштината на алергиите, проблемите при дијагноза, начините за третман. Темата е широко опфатна и за млади доктори како и за супспецијалисти од оваа област. Секако се опфатени и фармацевти, специјалисти по биохемија, анестезиолози, дерматовенеролози, пулмолози, семејни лекари, матични лекари, орл специјалисти и др.
Во 2021 година, 27,2 % од сите деца имале една или повеќе од трите избрани дијагностицирани алергиски состојби (сезонски алергии, егзема и алергии на храна), според ЦДЦ. Кои се причините за зголемување на бројот на деца со алергии?
Проф. д-р Јаќовска: Во големите градови со милионски број на жители како Лондон, Париз, Њујорк и сл. имало огромен број на алергии уште пред триесетина години. Глобалното аерозагадување е важен фактор кој придонесува за честота на алергиските болести во цел свет.
Првите промени по кожата со чешање и црвени пликчиња упатуваат на алергиска конституција, чести столици понекогаш и траги од крв како резултат на алергија на кравјо млеко, чешање на носот и кашлица во ноќните часови, секрет од носето и очите, затнат нос, засипнат глас, опструкции, кашлица итн. Сето ова ги наведува родителите да дојдат да ги испитаат своите деца заради дијагноза и соодветен третман
Честичките од моторните возила, од пушењето, чадот од фабриките, од греењето со дрва, палењето на трева и слично паѓаат како потешки во долните слоеви на воздухот и ги инхалираме, се таложат на кожата, на косата, на земјоделските производи кои потоа ги јадеме, почвата се загадува, така што храната што ја внесуваме исто така е со честички од загадувањето.
Кои се најчестите алергии во детската возраст?
Проф. д-р Јаќовска: Најчести во доеначката возраст се атописките дерматити, кожните алергии од млеко или други хранителни производи, кај мало дете се застапени алергиски ринитиси, со чешање на нос, секреција, кашлица, солзење на очите, кај поголемите деца веќе се јавуваат повторувачки опструкции лекувани со инхалации, и астма.
Вториот симпозиум на Педијатриското респираторно здружение е наменет за сите оние доктори кои сакаат да се запознаат со суштината на алергиите, проблемите при дијагноза, начините за третман. Темата е широко опфатна и за млади доктори како и за супспецијалисти од оваа област. Секако се опфатени и фармацевти, специјалисти по биохемија, анестезиолози, дерматовенеролози, пулмолози, семејни лекари, матични лекари, орл специјалисти и др.
Како родителите да ги препознаат првите симптоми на алергија кај децата?
Проф. д-р Јаќовска: Првите промени по кожата со чешање и црвени пликчиња упатуваат на алергиска конституција, чести столици понекогаш и траги од крв како резултат на алергија на кравјо млеко, чешање на носот и кашлица во ноќните часови, секрет од носето и очите, затнат нос, засипнат глас, опструкции, кашлица итн. Сето ова ги наведува родителите да дојдат да ги испитаат своите деца заради дијагноза и соодветен третман.
Загадениот воздух се доведува во врска со зголемената преваленца на алергии, а исто така, може да ги влоши и симптомите на алергискиот ринитис, вклучувајќи главоболки, затнат нос или течење на носот, чешање или насолзени очи и нарушувања на спиењето. Која е врската помеѓу загадувањето на воздухот и алергиите во детската возраст?
Проф. д-р Јаќовска: Децата како и возрасните живеат во овој свет кој навистина има глобално загадување кое пак води и кон глобално затоплување, менување на климата, менување на светот во кој живееме. Честичките од загадувањето паѓаат ниско на тревата и земјата и децата ги вдишуваат во поголема концентрација.
Дали децата ги надраснуваат алергиите?
Проф. д-р Јаќовска: Се следи текот на алергиските манифестации кај децата од страна на лекарите, се даваат соодветни тераписки средства и препарати за подобрување на имунитетот, витамини, се препорачува одмор и свежа храна, и се очекува во кој правец ќе оди таканаречениот алергиски марш. Кај некои деца ќе се надмине и ќе престанат со терапија, кај некои може да премине во хронична состојба, односно да се продолжи со потребната терапија. Секако имунотерапијата е многу важна за пребродување на алергиите. Таа најчесто се одвива во тек на три години, може да биде сублингвална со капки, но има и субкутани и перорални препарати.
